به گفته معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ ۵۲ درصد علت تصادفات شهر تهران ناشی از عدم توجه به روبرو ناشی از استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی است.
سرهنگ احسان مومنی ضمن انتقاد از افرادی که هنگام رانندگی از تلفن همراه استفاده میکنند، گفته است: «۵۲ درصد علت تصادفات شهر تهران ناشی از عدم توجه به جلو ناشی از استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی است، ولی در شهرهای دیگر استفاده از تلفن همراه را در حین رانندگی نمیبینیم و علت آن شاید مسافت کوتاه بین ۲ نقطه در شهرهای کوچک است.»
به گفته این مقام مسئول در پلیس راهور تهران بزرگ با اینکه استفاده از تلفن همراه حین رانندگی کاملا ممنوع است، اما در تهران استفاده از تلفن برای بسیاری از رانندگان عادی شده است.
برخلاف ادعای مقامات حکومتی که همواره رانندگان را عامل تصادفات جادهای معرفی میکنند به عقیده بسیاری از کارشناسان کیفیت نامناسب و غیراستاندارد بودن جادههای کشور و همچنین اتومبیلهای ناایمن مونتاژ ایران دو عامل مهم و محوری در بروز تصادفات جادهای به ویژه تصادفات منجر به مرگ و نقص عضو و معلولیت هستند.
همین موضوع سبب شده که ایران همواره در صدر جدول کشورهایی با آمار بالای تصادف قرار بگیرد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی پزشکی قانونی از نوروز ۱۳۹۶ تا نوروز ۱۴۰۱ در مجموع ۵۵۸۲ نفر در حوادث جادهای نوروزی جان خود را از دست دادهاند. شمار کشتهشدگان در نوروز ۱۳۹۶ طبق اعلام پزشکی قانونی ۸۷۴ نفر بود که در نوروز ۱۴۰۱ به ۱۱۴۶ نفر رسید.
آمار سالانه تصادفات جادهای و مرگ ناشی از تصادف نیز در ایران قابل توجه است. آمارهای حکومتی تعداد کشتهشدگان تصادفات جادهای در ایران را سالانه حدود ۱۷ هزار نفر اعلام میکند اما برخی کارشناسان معتقدند آمارهای واقعی بیش از این است.
همچنین بر اساس گزارشی که پژوهشکده بیمه مرکزی ایران در سالهای قبل منتشر کرده بود، در میان ۱۹۰ کشور جهان، ایران پس از کشور آفریقایی سیرالئون، بالاترین نرخ مرگو میر را در جادهها داشته است.
دو سال و نیم پیش سرهنگ ایوب شرافتی جانشین پلیس راه کشور درباره تعداد نقاط ناایمن در جادههای کشور گفته بود که «در سال ۹۵ حدود ۳۵۰۰ نقطه ناایمن یا همان حادثهساز در جادههای کشور شناسایی شد که با پیگیریهای پلیس راه و راهداری این نقاط شناسنامهدار شدند. از این تعداد حدود ۱۵۸۰ نقطه به عنوان نقاط دارای ضرورت و پرخطرتر شناسایی شده و بنا شد تا در اولویت رفع خطر و معایب قرار بگیرد، ما حتی از این تعداد نیز حدود ۲۵۰ نقطه ویژه را نیز احصا کرده و این موضوع را به وزارت راه منتقل کردیم که در نهایت حدود ۶۰ نقطه از این تعداد ایمنسازی شد.»
جانشین پلیس راه با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۳۲۰۰ نقطه حادثهخیز در جادهها باقی مانده است، گفته بود که «اقداماتی مانند آشکارسازی و نصب علائم هشدار دهنده در عمده این نقاط انجام شده، اما لازم است که به شکل اصولی نقاط حادثه خیز در جادهها اصلاح شود.»
البته پس از این گزارشها پیگیری هم نمیشود که سرنوشت این موارد به کجا رسید. ولی با توجه به بحرانهای مالی حکومت از دو سال و نیم پیش تا کنون، مشخص است که اگر تعداد نقاط ناایمن جادهای بیشتر نشده باشد، کمتر هم نشده است. قابل توجه اینکه سازمان ملل متحد در مهر سال ۱۴۰۰ در طرحی برای کمک به ایمنسازی جادههای در ایران بودجهای به مبلغ ۲۳۰ هزار و ۴۴۰ دلار به جمهوری اسلامی پرداخت.
بنا بر گزارش وبسایت صندوق ایمنی جادهها در سازمان ملل، این پروژه با همیاری دانشگاه خوارزمی میبایست اجرا شود.
از سوی دیگر طی سالهای گذشته نهادهای مسئول هیچ اقدامی برای بهبود کیفیت اتومبیلهای مونتاژ شده داخلی انجام نداده و با جلوگیری از واردات آزاد اتومبیلهای با کیفیت خارجی، بازار ایران را برای چند شرکت داخلی به یک بازار انحصاری تبدیل کرده و تولیدکنندگان اتومبیل اجبار و انگیزهای برای رقابت و ارتقاء کیفیت محصولاتشان ندارند.
اتومبیلهاى مختلف پراید محصول شرکت سایپا، خطرناک ترین و بالاترین جایگاه در لیست منفى شرکت بازرسى کیفیت و استاندارد ایران را دارند از جمله مدلهای «تیبا»، «سایپا ١٢١»، «سایپا ١٣٢» و وانت پراید.
بیش از ۸۷۰ کشته در تصادفات نوروزی؛ سهم ۵۱ درصدی «پراید» و «پژو»
گفتنى است اتومبیلهای چینى وارد شده به ایران، مانند «لیفان ایکس ۶٠»، «ولییکس س ٣٢»، «ام وى ام٣١۵»، «ام وى ام ۵٣٠»، «ام وى ام ١١٠» و «پژو پارس» که در کشور مونتاژ مى شوند نیز نه تنها از کیفیت چندانى برخوردار نیستند، بلکه در لیست منفى شرکت بازرسى کیفیت و استاندار ایران قرار دارند. در گروه وانتها نیز «مزدا تک کابین» رکورددار نمره منفى است.
همچنین مقامات مسئول در حالی همواره عامل انسانی را در تصادفات جادهای پررنگ میکنند که هیچ برنامه مشخص و مؤثری جهت آموزش و فرهنگسازی برای رانندگان انجام نشده است.