Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۶۱ (دوره جديد

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪161‬‬ ‫خواجه نصیرالدین طوسی‪ ،‬موهبت قرن هفتم‬
‫جمعه ‪ 18‬تا پنجشنبه ‪ 24‬مه ‪2018‬‬

‫«ماری کوری» قربانی نامدارعلم و دانش‬

‫= یکی از کو ‌ههای کره ماه‬
‫به نام «خواجه» نامگذاری‬

‫شده است‬

‫ماری کوری‬ ‫ایرنه کوری‬ ‫پیر کوری‬ ‫نمایی از رصدخانه باستانی مراغه‬ ‫م ‌یگویند »عاقبت گر ‌گزاده گرگ‬
‫نام ‌ههای عاشقانه و نوشت ‌ههای شعرگونه‬ ‫شود‪ ،‬گرچه با آدم ‌یزاده بزرگ شود»‬
‫زیاد حدود ‪ 10‬کیلو از وزن بدنش را‬ ‫«پیر» کار خودش را کرد و بختشان‬ ‫بحران عاطفی؛ چیزی است که‬ ‫مانع از به آتش کشیده شدن کتابخانه‬ ‫اصولاً وجود «محمدبن حسن‬ ‫برای این ضر ‌بالمثل باید یک تبصره‬
‫از دست داد تا بالاخره موفق شد عدد‬ ‫به هم گره خورد‪ .‬پیر و ماری بیشتر‬ ‫می‌تواند هر آدمی را از این رو به آن‬ ‫حسن صباح هنگام حمله مغو ‌لها شد‬ ‫جهرودی طوسی» معروف به «خواجه‬ ‫گذاشت؛ گرگ‌زاده‌ای که مشاورش‬
‫زندگی مشترکشان را توی آزمایشگاه‬ ‫رو کند و وسوسه‌اش کند تا از دنیای‬ ‫و چه در آن نیمه دومش‪ ،‬به عنوان‬ ‫نصیرالدین» برای ایران قرن هفتم یک‬ ‫خواجه نصیرالدین طوسی باشد‪ ،‬گرگ‬
‫اتمی رادیوم را کشف کند‪.‬‬ ‫با هم کار م ‌یکردند و دوچرخ ‌هسواری‬ ‫اطرافش انتقام بگیرد‪ .‬ماری کوری‬ ‫موهبت بود؛ نه به خاطر همه آن ‪150‬‬ ‫نم ‌یشود‪ ،‬از هلاکوخان که با وجود آن‬
‫با این همه‪ ،‬حتی گرفتن جایزه‬ ‫تا حاشیه سرسبز شهر تنها تفریحشان‬ ‫معروف هم این تجربه را دفعه اول‬ ‫مشاور هلاکوخان‪.‬‬ ‫رسال ‌هاش در فلسفه‪ ،‬نجوم‪ ،‬ریاضیات‬ ‫چش ‌مهای خونخوار مغولی که از جدش‬
‫نوبل فیزیک در سال ‪ 1903‬میلادی‪،‬‬ ‫بود‪ .‬آزمایشگاه آنها چیزی بیشتر از‬ ‫در سن ‪ 17‬ـ ‪ 16‬سالگی پشت سر‬ ‫خواجه نصیرالدین القاب زیاد دارد‪:‬‬ ‫و پزشکی یا آن رسال ‌هاش در تعلیم‬ ‫چنگیز به ارث برده بود‪ ،‬م ‌یشود یک‬
‫هم برای آنها آزمایشگاه مجهزتری‬ ‫گذاشت‪ .‬آن موقع تازه از دبیرستان‬ ‫«خاتم فلاسفه»‪« ،‬عقل یازدهم»‪،‬‬ ‫و تربیت‪« ،‬اخلاق ناصری» که حتی‬ ‫آدم با فرهنگ و دان ‌شدوست ساخت‪،‬‬
‫را به ارمغان نیاورد‪ .‬دومین بحران‬ ‫آلبرت اینشتین‬ ‫فار ‌غالتحصیل شده بود‪ .‬مادرش مرده‬ ‫«سلطان المحققین» و حتی این اواخر‬ ‫او پایتختش را به مراغه برد و بعد برای‬
‫مهم عاطفی زندگی ماری کوری‬ ‫یک کلبه محقر چوبی نبود و حقوقشان‬ ‫بود و چیزی از ثروت پدرش به جا‬ ‫«پدر مهندسی ایران» که به افتخارش‬ ‫وارد کتا ‌بهای درسی شده‪ ،‬بلکه به‬ ‫ساختن چیزی که تا آن لحظه حتی‬
‫برمی‌گردد به سال ‪ 1906‬که دو تا‬ ‫معادل حقوق یک کارگر ساده‪ ،‬تنها‬ ‫نمانده بود و همه اینها دلایلی شد‬ ‫‪ 5‬اسفند را «روز مهندسی» نامگذاری‬ ‫خاطر هنر استادان ‌های که در برخورد‬ ‫اسمش به گوشش نخورده بود‪ ،‬بعنی‬
‫اسب یاغی درشکه‪ ،‬پیر همسر او را‬ ‫‪ 500‬فرانک م ‌یشد؛ اما کشفیاتی که‬ ‫تا ماری سرگرم تدریس خصوصی به‬ ‫کرد‌هاند‪ .‬اما شاید برازند‌هترین لقبش به‬ ‫با حکام زمان ‌هاش داشته؛ چه آن نیمه‬ ‫«رصدخانه»‪ ،‬هم شخصاً پول ریخت هم‬
‫بعدها از توی آن آزمایشگاه درآمد‪،‬‬ ‫فرزندان اهالی شهر ورشو شود‪ .‬در‬ ‫یمنهمینتدبیرومصلح ‌تاندیش ‌یاش‬ ‫اول زندگ ‌یاش که در قلعه الموت مشاور‬ ‫اوقاف سراسر کشور را در اختیار خواجه‬
‫زیر گرفتند‪.‬‬ ‫دنیای فیزیک و شیمی را متحول کرد‪.‬‬ ‫یکی از همین خانه‌ها بود که خانم‬ ‫«ناصرالدین عبدالرحیم» از آخرین‬ ‫قرار داد‪ 13 .‬سال تمام ساختنش طول‬
‫بعد از مرگ پیر‪ ،‬زندگی با دست‬ ‫تا سال ‪ 1902‬میلادی‪ ،‬ماری از کار‬ ‫معلم جوان به برادر یکی از شاگردانش‬ ‫«استاد البشر» باشد‪.‬‬ ‫بازماندگان اسماعیلیان بود و تدبیرش‬ ‫کشید‪ .‬در نزدیکی آن‪ ،‬یک سرای عالی‬
‫پر آمد سراغ ماری‪ ،‬کرسی فیزیک‬ ‫علاقمند شد‪ .‬اما کمی بعد پسر‬ ‫جز یک دانشگاه در شرق تهران و‬ ‫برای دانشمندان رصدخانه ساخت و‬
‫و شیمی دانشگاه سوربن؛ نوبل‬ ‫ثروتمند زیر همه قول و قرارهایش‬ ‫یک رصدخانه بالای کوه «بیلیندی» (از‬ ‫یک مدرسه برای استفاده دانشجویان‬
‫شیمی (در سال ‪ 1911‬میلادی)؛‬ ‫با ماری زد و رفت سراغ یک دختر‬ ‫دامن ‌ههای کوه سهند) در‪ 30‬کیلومتری‬ ‫در همان نزدیکی کتابخان ‌های برپا نمود‬
‫یک آزمایشگاه مجهز از طرف دولت‬ ‫دیگر‪ .‬آن روزها دختری که در آینده‬ ‫جنوب تبریز‪ ،‬یکی از کو‌ههای کره ماه‬
‫فرانسه و ویلاهای آلپ در سا ‌لهای‬ ‫قرار بود دو تا جایزه نوبل بگیرد‪ ،‬تا‬ ‫هم به نام «خواجه» است‪ .‬خواجه‬ ‫با ‪ 400‬هزار جلد کتاب‪.‬‬
‫آخر عمرش‪ .‬اما دیگر ماری بین ‪2‬‬ ‫آستانه خودکشی و مرگ پیش رفت‬ ‫مدل جدیدی در رابطه با شیوه حرکت‬ ‫با و ر کر د نش سخت ا ست ؛‬
‫اهرم فشار قوی کار و تنهایی خورده‬ ‫ولی دوباره به زندگی برگشت و برای‬ ‫ماه ارائه داد که کامل ًا مغایر با مدل‬ ‫آخر حالا بعد از ‪ 8‬قرن‪ ،‬کتابخانه‬
‫شده بود و سرانجام سرطان در سن‬ ‫انتقام با شدتی دو برابر مشغول به کار‬ ‫بطلمیوسی بود‪ .‬در این مدل جدید‪،‬‬ ‫دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی‬
‫‪ 68‬سالگی امانش را برید‪ .‬دانشمندان‬ ‫شد‪ .‬اما زندگی قرار نیست همیشه‬ ‫‪ 8‬جسم کروی دوار‪ ،‬روی مدارهایی‬ ‫در تهران‪ ،‬چیزی حدود ‪ 34‬ـ‬
‫علت مرگ زودهنگام او را در ‪ 4‬ژوئیه‬ ‫مطابق نیازهای آدم‌ها رفتار کند‪.‬‬ ‫به دور خورشید م ‌یچرخند و به این‬ ‫‪ 33‬هزار جلد بیشتر کتاب ندارد!‬
‫‪ 1934‬میلادی کار کردن با مواد رادیو‬ ‫ماری هم آن موقع هنوز آمادگی یک‬ ‫ترتیبخواجهم ‌یتوانستب ‌ینظم ‌یهای‬
‫اکتیو می‌دانند‪ .‬ایرنه دختر ماری و‬ ‫آشنایی جدید را پیدا نکرده بود که‬
‫پیر نیز به خاطر تحقیقات علمی خود‬ ‫ناگهان «پیر کوری» سر راهش سبز‬ ‫مداری ماه را توجیه کند‪.‬‬
‫جایزۀ نوبل گرفت‪ .‬اینشتین جایی‬ ‫شد و تقاضای ازدواجش را مطرح کرد‪.‬‬ ‫جالب اینجاست که ‪ 50‬سال بعد‬
‫درباره‌اش گفته بود‪« :‬ماری کوری‬ ‫در سال ‪ 1895‬میلادی بود که‬ ‫از خواجه‪« ،‬کوپرنیک»‪ ،‬دانشمند و‬
‫یکی از نام‌آورترین کسانی است که‬ ‫ستاره‌شناس مشهور‪ ،‬نظریاتش را‬
‫در مورد خورشید محور بودن جهان‬
‫نام و آوازه او را نفریفت‪».‬‬
‫ارائه داد‪.‬‬

‫‪9 71‬‬

‫‪68‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪82‬‬ ‫(سودوكو)‬

‫‪43‬‬ ‫‪ 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬عمودی‪:‬‬
‫‪3125‬‬
‫‪36‬‬ ‫‪1‬ـ از سیاستمردان دوران قاجار و رئیس‬ ‫‪1‬‬
‫‪9‬‬ ‫حکومتموقتب ‌ههنگامجنگاولجهانی‬
‫‪47‬‬ ‫‪76‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬ـ سردودمان یکی از سلسله‌های‬ ‫‪2‬‬

‫‪53‬‬ ‫‪41‬‬ ‫حکومتی در ایران‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬ـتکراریکحرفـغیرمترق ّبهـساد‌هلوح‬
‫‪16‬‬ ‫‪54‬‬ ‫‪4‬ـ تعمیر ـ از اعضای داخلی بدن انسان‬ ‫‪4‬‬

‫‪93 4‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ـ حرارت غیرطبیعی بدن‬ ‫‪5‬‬
‫‪ 5‬ـ از مساجد قدیمی تهران ـ دروغین ـ زاده‬
‫‪5 2 52‬‬ ‫‪ 6‬ـ پایتخت بام دنیا ـ ترس ـ قوت‬ ‫‪6‬‬

‫‪ 8‬ـ استوار ـ نوگرایی‬ ‫عمودی‪:‬‬ ‫‪11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬‬ ‫لایموت‬ ‫‪7‬‬
‫‪9‬ـ از میوه‌ها ـ مایۀ‬ ‫‪ 7‬ـ کاشانه ـ کشوری است ـ بزه و‬
‫حیات ـ از ادوات‬ ‫‪1‬ـ اثری خواندنی از‬ ‫‪1‬‬ ‫‪8‬‬
‫محمد مسعود‬ ‫کجرفتاری‬
‫استفهام‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ 8‬ـ خداوند ـ سلسل ‌هکوهی که آسیا را از‬ ‫‪9‬‬
‫‪10‬ـ صدا و نوا ـ قمر‬ ‫‪2‬ـ مخفی ـ سرکرده‬ ‫‪10‬‬
‫‪3‬ـ درد ـ قابل توجه‬ ‫‪3‬‬ ‫اروپا جدا م ‌یکند ـ رگ‬
‫مصنوعی‬ ‫‪4‬ـ حر ف فا صله ـ‬ ‫‪9‬ـ نیستی و فنا ـ از گویندگان ایرانی‬ ‫‪11‬‬
‫‪11‬ـ کوهی در ایران ـ‬ ‫منحصر ب ‌هفرد ـ پوشاکی‬ ‫‪4‬‬ ‫شبک ‌ههایمعتبرخبریوتلویزیونیجهان‬ ‫‪12‬‬
‫‪10‬ـ او هم حرف ‌های دارد ـ رودخان ‌های در‬
‫شهرداری‬ ‫است‬ ‫‪5‬‬ ‫روسیه ـ با افزودن حرفی به آخر آن از‬ ‫‪13‬‬
‫‪ 5‬ـ مفتول ـ پیامبری‬ ‫‪6‬‬
‫شهرهای غرب ایران است‬ ‫‪14‬‬
‫است‬ ‫‪7‬‬ ‫‪11‬ـ قرضه ـ همیشگی ـ موازی‬ ‫‪12‬ـ افتخار ـ پول زیرمیزی‬
‫‪ 6‬ـ عنوان خواجه حافظ‬ ‫‪12‬ـ از اعضای داخلی بدن انسان ـ‬ ‫ـ کشتی‬ ‫‪15‬‬
‫‪ 7‬ـ متفکر‪ ،‬فیلسوف‪،‬‬ ‫‪8‬‬ ‫جشنی است ـ سرنیزه ـ از مصالح‬
‫پزشک و موسیقیدان‬ ‫‪9‬‬ ‫‪13‬ـ عشیره ـ بلندترین کوه‬ ‫افقی‪:‬‬
‫بزرگ ایران و مؤلف‬ ‫ساختمانی‬ ‫ژاپن ـ من وتو‬
‫مدینۀ فاضله ـ بزرگترین‬ ‫‪10‬‬ ‫‪13‬ـ از کشورهای اروپایی ـ مشوش ـ‬ ‫‪1‬ـ از هنرپیشگان برجسته‬
‫‪14‬ـ از وسایل موسیقی ـ‬ ‫و فقید تئاتر ایران‬
‫حل جدول شماره قبل‬ ‫‪11‬‬ ‫حرف ندا‬ ‫جرقۀ آتش ـ آزادی‬
‫‪14‬ـ زبانی است ـ از آثار ژا ‌نژاک روسو‬ ‫‪2‬ـ پیروزی ـ سوغات ـ‬
‫افقی‪:‬‬ ‫‪15‬ـ تکرار یک حرف ـ‬ ‫خوراکی است سنتی‬
‫‪15‬ـ زنده ـ معروف ـ بی آبرویی‬ ‫از دام‌ها ـ از خوانندگان‬
‫‪1‬ـ از نویسندگان معروف‬ ‫برجسته‪ ،‬پیشکسوت و فقید‬ ‫‪3‬ـ حرف خطاب ـ حرکت ـ‬
‫فرانسه و برندۀ جایزه ادبی‬ ‫حل جدول شماره قبل‬ ‫حیوانی است ـ ستیزه‬
‫اپرای ایران‬
‫‪ 7‬ـ وسیلۀ تکلم ـ نادان‬ ‫نوبل‬ ‫‪4‬ـ خبره ـ عددی است ـ‬
‫‪ 8‬ـ شیدا ـ یادگار‬ ‫‪2‬ـ از هنرپیشگان قدیمی‬ ‫افسانه‬
‫و برجسته تئاتر و سینمای‬
‫‪9‬ـ از اعضای داخلی بدن‬ ‫‪ 5‬ـ خاندان ـ آشکار ـ لحظه‬
‫انسان ـ درگیری ـ حرف‬ ‫ایران ـ خالق و آفریننده‬ ‫ـ مصالحه و سازش‬
‫‪3‬ـ مطیع ـ شهری در ایران‬
‫خطاب‬ ‫‪ 6‬ـ فطری و جبلی ـ‬
‫‪10‬ـ تکرار یک حرف ـ از‬ ‫‪4‬ـ شگرد ـ زبانی است‬ ‫رونوشت ـ کشنده است‬
‫ادوات استفهام ـ کشوری‬ ‫‪ 5‬ـ از نوشیدن ‌یها ـ بوی گل‬
‫را از آن جوئیم ـ پایتخت‬ ‫‪ 7‬ـ از نویسندگان و‬
‫است‬ ‫روزنامه‌نگاران معروف و‬
‫‪11‬ـ از شهرهای ایران‬ ‫کشوری است‬ ‫فقید ایران ـ رو اندازی است‬
‫‪ 6‬ـ بربریت و نادانی ـ مایۀ‬ ‫‪ 8‬ـ َشل ـ هدف عالی ـ‬

‫حیات‬ ‫رازها‬
‫‪9‬ـ ازپادشاهان ایران‬
‫‪10‬ـ جنس مذکر ـ عذاب‬
‫ـ از شهرهای استان کرمان‬
‫‪11‬ـ پرند‌های است ـ رنگی‬

‫است ـ بنیه‬