Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۷ (دوره جديد
P. 12
ﺻﻔﺤﻪ - Page 12 - 12ﺷﻤﺎﺭﻩ 17
ﺟﻤﻌﻪ 26ﺗﻴﺮ ﻣﺎﻩ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ 1ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ 1394ﺧﻮﺭﺷﻴﺪﻯ
ﺑﻪ 3000ﺧﺎﻧﻪ ،ﻳﻚ ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺮﻓﻪﻧﺸﻴﻦ ﺑﻮﺩ. ﻃﻨﺰ ﺗﻠﺦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﻴﺲﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺷﻬﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ،ﺑﺎ ﺭﺍﻩ ﺭﻓﺘﻦ ﺩﺭﻛﻮﭼﻪﻫﺎﻯ ﭘﺸﺘﻰ، ﻗﺼﺎﺑﺎﻥ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ؛ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ
ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻤﻰﺑﻴﻨﻴﺪ .ﮔﻨﺒﺪﻯﻫﺎ ﻣﺮﻣﺖ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﮔﻨﺠﻴﻨﻪﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻭﻟﻴﻌﺼﺮ ]ﭘﻬﻠﻮﻯ[ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺤﻞ ﮔﺸﺖ ﻭ ﮔﺬﺍﺭ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺑﻰﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺍﻧﺪ. ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻳﻤﺎﻥ.ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﺑﻬﺖ ﻭ ﺟﺬﺑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺭﻳﺴﺖﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻫﻢ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻤﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻤﻰ
ﻳﺎﺷﺎﻳﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﺯﻳﺮ ﺍﮔﺮ ﮔﺎﻫﻰ ﮔﺬﺭﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺷﮕﻔﺘﻰ ﻭ ﺭﺍﺯﻫﺎﻯ ﻛﺸﻒ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ.ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻭﻟﻴﻌﺼﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ،ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻭ ﺑﺎﻍﻫﺎﻯ
ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻗﺼﻪﻫﺎﻯ ﻋﻮﺩﺟﺎﻻﻥ« ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﻃﻮﻻﻧﻰﺗﺮﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﻯ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ﺗﺎ ﺷﻤﺎﻝ ﺷﻬﺮ ﺍﻣﺘﺪﺍﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ
ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻮﻩﻫﺎ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﭘﺮﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﮔﻮﺩﻯ ﻛﻒ ﺩﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻜﻨﻨﺪﮔﻰ ﻭ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻯ.ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﭼﻨﺎﺭ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ﻭ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﻋﻤﻴﻖ.
»ﻣﻦ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﭘﺮ ﺭﻭﻧﻖ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻭ ﺟﻮﻯﻫﺎﻯ ﺁﺏ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺟﻠﻮﻩ ﺧﺎﺻﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﻑ ﻭ ﺁﺏ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻛﺎﻓﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ،
ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺭﻡ .ﻫﻨﮕﺎﻣﻰﻛﻪ ﻣﻠﻮﻙ ﺧﺎﻧﻢ ،ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝ ﺁﺏ ﺧﻨﻚ ﺍﺯ ﺭﺷﺘﻪ ﻛﻮﻩ ﺍﻟﺒﺮﺯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﻯﻫﺎ ﺟﺎﺭﻯ ﻣﻰﺷﺪ.ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﻝ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﻴﺲﺍﻟﺪﻭﻟﻪ
ﺯﻧﺎﻥ ﻣﺤﻠﻪ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ
ﺳﻼﻡ ﻣﻰﻛﺮﺩ« .ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻠﻪ ،ﻣﻘﺮ ﻗﺪﻳﻤﻰﺗﺮﻳﻦ ﺍﻋﻴﺎﻥﻧﺸﻴﻦ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺭﺩ ﭘﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﺭ ﻭ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﻭ ﭘﻨﺠﺮﻩﻫﺎ ﺣﺲ ﻛﻨﻴﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺟﻨﻮﺑﻰ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ
ﻛﻨﻴﺴﻪﻫﺎﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻭﻟﻴﻌﺼﺮ ،ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻮﻟﻮﻯ ،ﭘﺸﺖ
ﺑﻪ ﺭﻭﻯ ﺭﻫﮕﺬﺭﺍﻥ ﻭ ﮔﺮﺩﺷﮕﺮﺍﻥ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﺭﻣﺎﻥ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺍﻳﺮﺝ ﭘﺰﺷﻜﺰﺍﺩ »ﺩﺍﻳﻰ ﺟﺎﻥ ﺯﻥ ﻭ ﺷﻮﻫﺮ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻨﺪ ،ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺁﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﻧﻚ ﺗﺎﺑﻠﻮﻯ ﺑﺰﺭگ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﻗﺼﺎﺑﺎﻥ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ،ﺧﺎﻧﻪ
ﻧﺎﭘﻠﺌﻮﻥ« .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ 15ﻃﺒﻘﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ .ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺍﻧﻴﺲﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ،ﻫﻤﺴﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﺷﺎﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ،
ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻫﺮﻣﺰ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ» :ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥﻫﺎ ﮔﺰﺍﺭﺷﮕﺮ ﮔﺎﺭﺩﻳﻦ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﺎﺻﺮ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ
ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﻭﻳﺮﺍﻥﺗﺮ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ﭘﻮﻝ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ« .ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﻋﻠﻰ ﻭﻧﻜﻰ ﻛﻪ ﺍﺟﺪﺍﺩ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺍﺯ ﻓﺮﺵ ﺑﻪ ﻋﺮﺵ ﺭﺳﻴﺪﻥ
ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺻﻔﺎﻣﻨﺶ ﻣﻌﻤﺎﺭ ﻭ ﺷﻬﺮﺳﺎﺯ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺍﺯ ﺗﺮﺍﻓﻴﻚ ﺳﻨﮕﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﺳﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺩﻩ ﻭﻧﻚ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻭ ﺩﺧﺘﺮ ﻳﺘﻴﻢ ﭼﻮﭘﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﺎﻩ ﺍﻭ
ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ :ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﻫﺮﻣﺰ ﺩﺭ ﺑﺰﺭﮔﺪﺍﺷﺖ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻗﺪﻳﻢ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﭼﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﮔﻮﺷﻪﺍﻯ ﺧﻠﻮﺕ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﻛﺮﺩﻡ .ﺍﻭ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺮﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻔﺮ ﺷﻜﺎﺭ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﺷﺮﻕ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﺯﻩ ﻣﻠﻰ ﻫﻨﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﺎ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺑﻌﺪ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺁﻭﺭﺩ .ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﮔﺮﺍﻓﻴﻚ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎﺯﮔﺸﺎﻳﻰ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﻫﻞ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؟« ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﺑﻮﺩ. ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺧﻮﺩ ،ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮﻳﻦ ﻫﻤﺴﺮ ﻭ ﺭﻳﻴﺲ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﻰ
ﺭﺍﻩ ﻭﻟﻴﻌﺼﺮ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ )ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺍﻭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﺣﺴﻦ ﻣﺴﺘﻮﻓﻰﺍﻟﻤﻤﺎﻟﻚ ﺩﺍﺩ .ﻣﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﻙ
ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻭﻟﻴﻌﺼﺮ ]ﭘﻬﻠﻮﻯ[ ﻭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺯ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻯ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺎﺥ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺁﺑﺎﺩ ﻧﺸﺪﻳﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺣﺘﺎ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺪﻳﺮ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺣﺮﻡﺳﺮﺍ.
]ﺷﺎﻫﺮﺿﺎ[( ﻳﻚ ﺑﻨﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ ،ﻭ ﻫﻴﭻ ﺩﺭﻙ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎ، ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﻣﻠﻰ
ﭼﺸﻢ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ :ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺭﺳﺘﻢ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺻﻔﺎﻣﻨﺶ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﺑﻪ ﺟﺰ ﭼﻨﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺣﺴﺎﺑﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ«. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 2002ﺛﺒﺖ ﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻣﻘﺮ
ﮔﻴﻮﻯ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺷﻬﺮ ﻫﻮﻳﺖ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻮﺯﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﻤﺎﻡ ﺯﻳﺒﺎﻳﻰﻫﺎﻯ ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﻗﺼﺎﺑﺎﻥ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﺍﺳﺖ ،ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻟﺰﻭﻣﺎ
ﻣﻠﻰ ﻭ ﻳﻜﻴﻚ ﺍﺯ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﭘﺎﻙ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﺪ«. ﺩﺳﺖ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﻗﺪﻳﻢ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﺪﺭﻥﺳﺎﺯﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﭼﻴﺰ ﺑﺪﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺗﻀﻤﻴﻨﻰ ﺍﺳﺖ
ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﺮگ ﻛﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﺷﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻ ﺑﻨﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻃﻤﻊ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﻣﻼﻙ ﺩﺳﺖ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺮ ﭘﺎ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺍﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ.
ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1980ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ.ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺩﺭﮔﻤﻰﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ .ﺑﺴﺎﺯ ﻭ ﺑﻔﺮﻭﺵﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻮﺩﻫﺎﻯ ﮔﺰﺍﺭﺷﮕﺮ ﮔﺎﺭﺩﻳﻦ ﺩﺭﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺍﻳﻦ
ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻰ ،ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﻦ ﺳﺮﺳﺎﻡﺁﻭﺭ ،ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﻍﻫﺎﻯ ﻣﻴﻮﻩ ﺗﺎ ﺑﻨﺎﻫﺎﻯ ﺑﻨﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ :ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﻴﺲﺍﻟﺪﻭﻟﻪ
ﺗﻮﺳﻂ ﺟﻬﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﺮﻣﻨﺎﻗﺸﻪﺗﺮﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰﺗﻬﺮﺍﻥ، ﺑﺴﺎﺯ ﻭ ﺑﻔﺮﻭﺵﻫﺎ ﻳﻜﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﻗﺮﻥ 19ﺍﻳﻦ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ،ﺟﺎﺭﻭ ﻛﺮﺩﻧﺪ. ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺰﺭگ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺍﻣﺎ ﮔﻠﮕﻮﻥ ﻭ ﺩﻟﻨﺸﻴﻦ
ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻯ ﺷﺪ ،ﻭ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺳﺖ .ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﻭ ﻛﻨﺪﻩﻛﺎﺭﻯ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎ ﻭ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻯ ﮔﺸﺖ. ﻫﻢﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺯﺷﺖ ﺳﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺨﺮ ﺁﺑﻰﺭﻧﮓ ﻭ ﮔﺮﺩ ﻭ ﺑﺰﺭگ ﺑﺎﻍ ﻣﻨﻌﻜﺲ
ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﻃﺒﻘﻪ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﻧﺒﺎﺭ ﻗﻔﻞ
ﻛﻼﺱ ﺩﺭﺱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻳﻌﻨﻰ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﺻﻠﻰ
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ،ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻰ
ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺴﻦ ﭘﻴﺮﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﺯﻳﺒﺎ ﺷﻮﻡ .ﻛﻨﺪﻩﻛﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﻇﺮﻳﻒ ﻭ ﺭﻧﮕﺎﺭﻧﮓ ﮔﻞ
ﻫﻤﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ. ﻭ ﻣﺮﻍ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺍﺗﺎﻕ .ﺻﺪﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺣﺮﺍﺝ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ
ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺴﻦ ﭘﻴﺮﻧﻴﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷﮕﻔﺘﻰﻫﺎﻯ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺸﺘﺎﺭﮔﺎﻩ ﻭ ﺻﺪﺍﻯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ
ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻓﻀﺎﻯ ﺯﻳﺒﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﻭﻳﺮﺍﻧﻪ ،ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ ﺧﺮﻳﺪ
ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﻨﺪﻩﻛﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻏﺎﺭﺕ ﺷﺪﻩ ﺯﻣﺨﺘﻰ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﻛﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ.ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﻴﺲﺍﻟﺪﻭﻟﻪ
ﺍﻧﺪ .ﭘﻴﺮﻧﻴﺎ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭ ،ﻣﻮﺭﺥ ﻭ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺳﻘﻒ ﺁﻟﻮﻣﻴﻨﻴﻮﻣﻰ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﻫﺮﻣﻰ ﺷﻜﻞ
ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﻭﺭ،
ﺑﻨﺎﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰﻧﻴﺴﺖ .ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎﻯ ﺑﺮﻑﻫﺎﻯ ﺳﻨﮕﻴﻨﻰ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻰﺑﺎﺭﻳﺪﻩ .ﺍﻳﻦ
ﺁﻥ ،ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺁﺩﻡ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﺎ ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ :ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺰ ﭼﻬﺮﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥﻫﺎ ﺑﺎ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1906
ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎ ﺭﺷﺘﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺮﻑ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﺪ.
ﻗﻮﺍﻡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺭﺍ ﻧﻮﺷﺖ ،ﭘﻴﺮﻧﻴﺎ ﻣﻜﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩ. ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﻬﻨﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ؛ ﺍﻓﻜﺎﺭ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﭼﺎﺭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻰ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺷﻬﺮﻯ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ
ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺎﻭﺵﻫﺎﻯ
ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺷﺪﻧﺪ :ﻭﻳﺮﺍﻧﻪﺍﻯ ﺯﻳﺮ ﺁﻭﺍﺭ. ﺍﺧﻴﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ،ﺗﻬﺮﺍﻥ 7000ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ
ﺑﻨﺎ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ،ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ
ﻋﻤﺎﺭﺕ ﻣﺴﻌﻮﺩﻳﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﻋﻤﺎﺭﺕ ﻣﺴﻌﻮﺩﻳﻪ ،ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺑﻨﺎﻫﺎﺳﺖ .ﻛﺎﺥ ﻣﺴﻌﻮﺩﻳﻪ ،ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﻫﺮ ﺷﻬﺮﻯ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ
ﺑﺎﻍ ﻓﺮﺩﻭﺱ ﻛﺎﺥ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺁﺑﺎﺩ ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻮﺍﻡﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﻋﻤﺎﺭﺕ ﻣﺴﻌﻮﺩﻳﻪ
ﻇﻞﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻥ ،ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ،ﻣﻴﺎﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﻬﺰﺍﺩ ،ﻣﻴﻨﻴﺎﺗﻮﺭ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺩﺳﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺪﻯ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻜﺎﻥ ﻗﺒﻠﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻮﺍﺩﮔﺎﻥ ﻣﺴﺘﻮﻓﻰﺍﻟﻤﻤﺎﻟﻚ ،ﺩﺭ ﻭﻧﻚ ،ﺑﺮﺧﻰ ﺁﺏ ﻭ ﻫﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪ.
ﭘﻨﺞ ﻫﻜﺘﺎﺭ ﺑﺎﻍ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺭﺩﻳﺎﺑﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﺍﺯ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻯ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺳﺎﺯﻫﺎﻯ ﺑﻰ ﺭﻭﻳﻪ ﻭ ﺑﻰ
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻧﻤﺎ ﻭ ﻛﻨﺪﻩﻛﺎﺭﻯﻫﺎﻳﻰ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻗﺪﻳﻤﻰﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﺑﺎﻍﻫﺎﻯ ﭘﺪﺭﺑﺰﺭگ ﺍﺻﻮﻝ ﭼﻬﺮﻩ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻜﺮﺩﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﻭﻟﻰ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺗﺮﻳﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺑﺎﻍ ﻓﺮﺩﻭﺱ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﭘﺸﺖ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﺭﺍ ﺯﺷﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺯ ﺩﺍﺧﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻓﺮﻭ ﺭﻳﺨﺘﻦ ﺍﺳﺖ. ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻤﻊ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ. ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺗﺮﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺷﻤﺎﻝ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺷﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻜﺲ ﻋﺮﻭﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﻗﺮﻥﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ
ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻓﻘﻰ ﻛﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﺑﺎﻍ ﻓﺮﺩﻭﺱ ﻳﺎ ﻗﺼﺮ ﻣﺤﻤﺪﻳﻪ ،ﺍﺳﺖ ﻣﺒﺎﻟﻎ ﺳﺮﺳﺎﻡﺁﻭﺭ ﻛﺮﺍﻳﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻧﻪﺍﻯ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ
ﻭ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺷﻬﺮ... ﺁﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﺯﻩ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮﺑﻪ ﻣﻮﺯﻩ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﺧﺘﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺸﺖ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎ ﺳﺮﻙ ﻛﺸﻴﺪﻩﺍﻧﺪ، ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻭ ﺁﺏﺍﻧﺒﺎﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ
ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺎ ﺩﺭ ﺷﻤﻴﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ ﻣﻜﺎﻥ ﺷﮕﻔﺖﺯﺩﻩ ﺷﺪ. ﺍﺻﻼ ﻣﻬﻢ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪ
ﺍﻣﺎ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻴﻢ. ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺍﺳﻨﺎﺩ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﺗﺠﺮﻳﺶ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺳﻂ ﻗﺮﻥ 19ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺴﺘﻮﻓﻰﺍﻟﻤﻤﺎﻟﻚ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺭﺍ ﭼﻘﺪﺭ ﺍﺷﺮﺍﻓﻰ ﻭ ﻳﺎ ﺳﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ
ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺷﻜﻞ ﻭ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻫﺪﻑ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﺮ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮ ﮔﺸﺘﺎﺳﺐ ﻓﻴﺮﻭﺯﮔﺮ ﻓﺮﻭﺧﺖ، ﺍﺳﺘﺨﺮﻯ ﺩﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻃﺮﺍﻓﺶ
ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮ ﺍﺯ 15000ﺳﻜﻨﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﻧﺒﺎﺭ ﺍﻧﻰ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﻰﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ ،ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻓﺮﻭﺧﺖ. ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﻣﻴﻮﻩ ﻣﻰﻛﺎﺷﺘﻨﺪ .ﭘﻨﺠﺮﻩﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﻫﺎ
ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 8ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﺪ -ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮﻛﺮﺩ.ﻣﺤﻘﻖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﻓﺸﺎﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﺻﻞ ﻭ ﻧﺴﺐ ﻣﺴﺘﻮﻓﻰﺍﻟﻤﻤﺎﻟﻚ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻨﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﭼﻮﺑﻰ ﺑﻮﺩ ،ﻭ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺍﺯ ﻛﻨﺪﻩﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ
ﺣﺎﺿﺮ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮﺵﻫﺎﻯ ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻝ ﺧﻮﺍﺏﺁﻟﻮﺩ ﺩﺭ ﻟﺒﺎﺱ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺑﺎﻍ ﺭﺍ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻯ ﺧﺰﺍﻧﻪﺩﺍﺭﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻰ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ
ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﮔﺮﺑﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺁﻥ ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﭼﺎﻯ ﺑﺎ ﺑﻴﺴﻜﻮﻳﺖ ﺑﺨﻮﺭﻧﺪ. ﻛﺮﺩ ،ﻭ ﺳﭙﺲ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ. ﻣﺎﻟﻰ ﺻﺎﺣﺒﺨﺎﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻓﺴﻮﺱ
ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺣﺮﺹ ﻭ ﻃﻤﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪﺩﻫﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺷﻰﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺧﻠﻖ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺍﻫﺪﺍ ﻧﻤﻮﺩ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﻫﺨﺪﺍ( ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ »ﺧﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﻤﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎﻯ ﺯﻳﺒﺎ
ﻛﻼﻥﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻤﺎﺩ ﺷﻜﻞ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺣﺘﻰ ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺎﻏﻰ« ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻮﺩ) .ﺧﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻍﻫﺎﻯ ﻣﻴﻮﻩ( ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﻭ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻯ
ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ 21ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻭ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ »ﺑﻬﺰﺍﺩ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺣﺎﻝ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻧﻴﺰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻛﻪ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﻩ ﻭﻧﻚ ﻭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ؛ ﻭ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺵﺷﺎﻧﺲﺗﺮ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﺍﺯ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﻭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ »ﻧﻮﻓﻼﺡ« ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻭﻟﻴﻌﺼﺮ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻮﺯﻩ ﻭ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻫﻨﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺑﻘﻴﻪ
ﺑﺰﺭگ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺁﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮ، ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻮﺍﻡﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻫﻤﻪ ﺁﻥ ﺑﺎﻍﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻭﺭﻃﻪ ﻭﻳﺮﺍﻧﻰ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻧﺪ .ﭼﻨﺪ ﺧﺎﻧﻪ
ﺯﺑﺎﻟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ،ﻭ ﻫﻤﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﺭ ﻋﻮﺩﻻﺟﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﺳﺎﺯﻯ ﺧﺸﻚ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﻴﺲﺍﻟﺪﻭﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻋﺠﻴﺐ
ﺷﻬﺮ ﺑﺰﺭگ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻮﺍﻡﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ، ﺍﺳﺎﺱ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺑﺎﻍﻫﺎ ﻭ ﻏﺮﻳﺒﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ
ﺷﻬﺮﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰﺗﻬﺮﺍﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﻫﻨﺮ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﺧﺎﻧﻪﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻰ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﻤﺰﻳﺴﺘﻰ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻭﻟﻰ ﺑﺴﺎﺯ ﻭ ﺑﻔﺮﻭﺵﻫﺎ ﺍﻭﻝ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﺸﻚ
ﺩﺳﺖ ﻣﻰﺭﻭﺩ. ﻫﺴﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﺭﻭﻥ ﻳﺎﺷﺎﻳﺎﻳﻰ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻮﺍﻡ ﻣﻮﺯﻩ ﺁﺑﮕﻴﻨﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻣﻮﺯﻩ ﺷﻴﺸﻪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺭﺑﻂ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺭﺍ ﺻﺮﻑ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻭ ﺳﻔﺎﻝ ﻛﻪ 7000ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺩﺍﺭﺩ. ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺭﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﻩ ﻭﻧﻚ ﺩﺭ
ﺑﻴﻦ ﻏﻢﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭ ﻧﺸﺎﻁﺑﺨﺶ ﺩﺭ ﻧﻮﺳﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺤﻠﻪ »ﻋﻮﺩﻻﺟﺎﻥ« ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭘﻨﺠﺮﻩﻫﺎﻯ ﭼﻮﺑﻰ ،ﺭﺍﻩﭘﻠﻪﻫﺎﻯ ﭼﻮﺑﻰ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻭ ﺷﻤﺎﻝ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﺎ ﺩﻫﻪ 1930
ﻓﻘﻂ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﻳﺎ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺤﻠﻪﺍﻯ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﻧﺸﻴﻦ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﻛﻨﺪﻩ ﻛﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﻇﺮﻳﻒ ،ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺁﺭﺍﺳﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭﻧﻚ ﺑﺎ ﺧﺸﻜﺎﻧﺪﻥ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﭘﺎﻙ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻠﻜﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ،ﻣﺮﻣﺖ ﺷﺪﻩ ،ﻭ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻮﺍﻡ ﻭ ﺩﻓﺘﺮ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ .ﻓﻀﺎﻯ ﻣﻮﺯﻩ ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻃﻖ
ﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺣﻔﻆ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ. ﺑﺎﺯﺍﺭﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺍﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻌﻤﺎﺭ ﺍﺗﺮﻳﺸﻰ ﺩﺭ ﺳﻠﻄﻨﺖﺁﺑﺎﺩ )ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻓﻌﻠﻰ( ﭘﺮ ﺍﺯﺩﺣﺎﻡ ﺷﻬﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻘﺎﺑﻞﻫﺎ ،ﺩﺭ ﻋﻮﺩﻻﺟﺎﻥ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺳﻨﮕﻠﺞ ،ﺍﺭگ ،ﺩﻭﻟﺖ، ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ،ﻫﺎﻧﺲ ﻫﻮﻟﻴﻦ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺩﻩ ﻭﻧﻚ ﺭﺍﻩ
ﻧﺒﺮﺩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻭ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﺷﻜﻞ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ. ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﭼﺎﻟﻪﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖﻫﺎﻯ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺎﻧﻪ ﻗﻮﺍﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻰﺍﻓﺘﻴﺪ ،ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ
ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺷﻬﺮﻯ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻋﺼﺮ ﻧﺎﺻﺮﻯ ﺭﺍ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ،ﺗﻬﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺟﺎﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ. ﻛﻨﺎﺭ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﻫﻪﻫﺎﻯ 1920ﻭ 1930ﻭ ﺣﺘﻰ ﭘﻴﺶ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎ ،ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻧﺎﺻﺮ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷﺎﻩ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ .ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻨﺎﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ]ﺳﻠﻄﻨﺖﺁﺑﺎﺩ[ ﺧﺎﻧﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺳﺎﻛﻨﺎﻧﺶ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻛﺮﺩ .ﺟﺎﻯ ﺗﻌﺠﺐ ﺩﺍﺭﺩ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺲ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺧﺮﻳﺪ ﮔﺮﺩ ﻭ ﻏﺒﺎﺭ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩ ﺧﺴﺘﻪ ﻭ ﺧﻮﺍﺏﺁﻟﻮﺩ ﺷﻬﺮ ﺷﻬﺮ ،ﺧﺎﻧﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ .ﻋﻤﻮﻡ ﺯﻥ ﻭ ﺷﻮﻫﺮ ﻣﺴﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻬﺎﺭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﻮﻥ ﺧﺎﻧﻪﺳﺎﺯﻯ ﺑﻪ
ﻭ ﻣﻐﺎﺯﻩﻫﺎﻯ ﻗﺼﺎﺑﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﺑﺮﭼﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻧﺎﺁﺷﻨﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺧﺎﻧﻪ ﺩﺍﻳﻰ ﺟﺎﻥ« ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰﻛﻪ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ،ﻋﻮﺩﻻﺟﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﺠﺘﻤﻊﻫﺎﻯ ﺁﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻧﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﮔﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻗﺖ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﺪ.