Page 25 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۳۹۳ (دوره جديد
P. 25

‫صفحه‌‌‪‌۲‌‌‌۵‬شماره‌‪1۸۵۹‬‬                                                                                           ‫مثلا کردها یا آذربایجانیها مشمول این بحث‬
‫جمعه ‪ ۲۳‬دسامبر ‪ ۲0۲۲‬تا پنجشنبه ‪ ۵‬ژانویه ‪۲0۲۳‬‬                                                                     ‫هستند که آنچه آنها را از دیگر اقوام ایران (و نه فقط از‬
                                                                                                                 ‫فارسها!) متمایز میسازد‪ ،‬نه تاریخ و جغرافیا و مذهب‬
  ‫تحصن پنج روزه شماری از ایرانیان در برابر دفتر‬                                                                  ‫و فرهنگ‪ ،‬بلکه عمدتا زبان است‪ .‬این در حالیست که در‬
        ‫سازمانعفوبینالمللدرلندن‬                                                                                  ‫ایران رنگارنگ و متنوع ما حدود بیست زبان و صد و ده‬
                                                                                                                 ‫گویش بومی وجود دارد‪ .‬محدود کردن حقوق اقوام و مقوله‬
                                                                                                                 ‫فدرالیسم به یکی دو قوم مشخص چیزی جز انحراف در‬
                                                                                                                 ‫امر مهم دمکراسی و حقوق بشر که پیش روی ایرانیان قرار‬
                                                                                                                 ‫دارد‪ ،‬نیست‪ .‬حقوق اقوام و مزایای فدرالیسم به همان اندازه‬
                                                                                                                 ‫شامل مثلا کردها و اعراب میشود که شامل م ِن مازندرانی‬

                                                                                                                  ‫و همسایه گیلانیام که جزو قوم فارس به شمار میرویم!‬

‫زیادی از قربانیان و اعدام شدگان اخیر به نمایش گذاشته‬     ‫از روز دوشنبه ‪ ۱۲‬دسامبر تا جمعه ‪ ۱۶‬دسامبر ‪۲۰۲۲‬‬                                        ‫تست دمکراسی‬
‫شد و اسامی جانباختگان نیز بر پلاکارد بزرگی نوشته شده‬     ‫شماری از ایرانیان در مقابل دفتر سازمان عفو بینالملل در‬  ‫ما ایرانیان‪ ،‬پدر و مادر‪ ،‬همسر‪ ،‬و پدر یا مادر فرزندانمان‬
                                                         ‫سرمای شدید چند روز اخیر دست به تحصن زدند‪ .‬آنها با‬       ‫از اقوام دیگر‪ ،‬کرد‪ ،‬آذری‪ ،‬فارس‪ ،‬ترکمن‪ ،‬یا بلوچ و عرب‬
                                        ‫بود‪.‬‬             ‫این اقدام تلاش کردند توجه افکار عمومی به ویژه کسانی را‬  ‫هستند‪ .‬جای خوشحالی است که این آمیختگی خود به‬
‫به گفتهی تحصنکنندگان‪ ،‬رهگذران و ایرانیان بریتانیا‬        ‫که دغدغهی حقوق بشر داشته و به چنین مراکزی رفت و‬         ‫یک عامل مؤثر در پیشگیری از بروز تعصبات قومی بدل‬
‫توجه خوبی به این اقدام اعتراضی نشان دادهاند‪ .‬اما برخی‬    ‫آمد دارند به نقض فاحش حقوق بشر در ایران و محاکمات‬       ‫شده است‪ .‬ما دیگر تنها اقوام مختلف نیستیم‪ ،‬بلکه قوم و‬
‫از معترضان از واکنش سازمان عفو بینالملل چندان راضی‬       ‫و اعدامهای «صحرایی» توسط جمهوری اسلامی جلب کنند‪.‬‬        ‫خویش یکدیگریم‪ .‬من از استان و خانواده خود میگویم‪.‬‬
‫نبودند و انتظار بیشتری از این سازمان داشتند‪ .‬شماری‬       ‫تحصنکنندگان همچنین امیدوارند که سازمان عفو بینالملل‬     ‫در مازندران مناطقی وجود دارد که اکثریت ساکنان آنها‬
‫نیز بر این نظر هستند که چنین اقدامات اعتراضی باید‬        ‫شماری از وکلای زبدهی خود را در اختیار جوانان ایرانی در‬  ‫را ترکها یا کردها تشکیل میدهند‪ .‬بلوچهای بسیاری از‬
‫در برابر مراکز دولتی بریتانیا صورت بگیرد و نه در برابر‬                                                           ‫سالهای دور و از درد محرومیت به شمال سرسبز روی‬
‫سازمانهای مردمنهاد که خود اهرم فشار بر دولتها‬                         ‫بند که در خطر اعدام هستند قرار دهند‪.‬‬       ‫آورده و در آنجا ساکن شدند‪ .‬در دوران جنگ هشت ساله‪،‬‬
                                                         ‫همراه با این تحصن روبروی دفتر عفو بینالملل عکسهای‬       ‫خوزستانیها از جمله اعراب این استان به اصفهان و شیراز‬
                                      ‫هستند‪.‬‬             ‫از درآمد نفت استان خوزستان برخوردار شود که استان‬        ‫و گیلان و مازندران کوچ کرده و در آنجا ماندگار شدهاند‪.‬‬
‫وی ارتباط داریم! چه امکانی بهتر از اینکه خود را همواره‬   ‫کردستان از محصولات کشاورزی استان گیلان‪ .‬اینها نکاتی‬     ‫م ِن مازندرانی نخستین واژههای ترکی را در کودکی و در‬
‫مورد آزمایش و بازنگری قرار دهیم؟ این شیوه را هم در‬       ‫هستند که باید مورد توجه موافقان و مخالفان فدرالیسم‬      ‫روستایی در استان خود آموختم که پدر و مادرم در جوانی از‬
‫زندگی فردی و اجتماعی‪ ،‬هم در مسائل خصوصی و سیاسی‬          ‫قرار گرفته و بهموقع توسط کارشناسان مورد بحث و‬           ‫سوی آموزش و پرورش به آنجا گسیل شده بودند و اکثریت‬
‫میتوان به کار برد‪ .‬خود را به شیوه مجلات «تست» کنیم‪.‬‬                                                              ‫آن را ترکها تشکیل میدادند‪ .‬امروز تهران و اغلب شهرهای‬
‫این «تست» مخصوص «فارسها» نیست‪ .‬افراد همه اقوام‬                                         ‫بررسی قرار گیرند‪.‬‬         ‫بزرگ ایران چهل تکه رنگارنگی هستند از اقوام گوناگون که‬
‫باید خود را «تست» کنند‪ .‬در این «تست» نباید سر خود‬        ‫حقوق اقوام ایرانی در چهارچوب یک ساختار دمکراتیک و‬       ‫از استانهای دیگر به آنها روی آوردهاند‪ .‬کسانی که ندانسته‬
‫کلاه گذاشت‪ .‬مثلا آیا یک ایرانی کرد یا فارس یا مسلمان‬     ‫مبتنی بر حقوق بشر تأمینپذیر است‪ .‬این ساختار میتواند‬     ‫و به طمع به دنبال ناکجاآبادی هستند که دستهای پنهان‬
‫میپذیرد در فردای یک ایران جمهوری‪ ،‬رییس جمهور ترکمن‬       ‫برقراری مناسبات فدرال را نیز در چهارچوب اهداف خود‬       ‫آن را نشان میدهند‪ ،‬جز از راه پاکسازی قومی و خشونتی‬
‫یا بهایی یا زرتشتی‪ ،‬و یا در یک ایران پادشاهی‪ ،‬نخست وزیر‬  ‫قرار دهد‪ .‬لیکن موافقان و مخالفان فدرالیسم باید بدانند‬   ‫تصورناپذیر چگونه خواهند توانست بر این آمیختگی و تنوع‬
‫کرد یا عرب یا مسیحی و یا یهودی داشته باشیم؟ آیا شما‬      ‫نه صرف پذیرش فدرالیسم به معنای تأمین حقوق اقوام و‬
‫از خواندن این پرسش یکه خوردید؟ در این صورت هنوز‬          ‫نه رد آن به معنای زیر پا گذاشتن حقوق آنهاست‪ .‬لیکن در‬                             ‫رشک برانگیز غلبه کنند؟!‬
‫با دمکراسی و حقوق بشر خیلی فاصله دارید! فدرالیسم‬         ‫شرایطی که هنوز جمهوری اسلامی حقوق همه اقوام ایران‬       ‫لیکن نکته بسیار مهمی که فراموش شده و کسی به‬
                                                         ‫را به مثابه یک ملت زیر پا مینهد‪ ،‬دمیدن در تنور چنین‬     ‫آن اشاره نمیکند این است که فدرالیسم درست مانند‬
                                  ‫پیشکشتان!‬              ‫بحثهایی آدم را به یاد طنز پر نکته دعوا بر سر لحاف ملا‬   ‫دموکراسی تنها حقوق نیست‪ .‬وظیفه و مسئولیت نیز‬
‫*روشن است که اطلاق «اقلیت» که در زبانهای دیگر نیز‬        ‫میاندازد‪ .‬ما عراق نیستیم! نمیخواهیم هم ترکیه باشیم!‬     ‫هست‪ .‬و درست مانند دموکراسی تنها دامنه سیاسی و‬
‫به کار میرود‪ ،‬بر اساس شمار و کم ّیت یک گروه اجتماعی‬      ‫میخواهیم خودمان باشیم و در صلح زندگی کنیم‪ .‬در زمینه‬     ‫فرهنگی ندارد‪ .‬ابعاد جدی اقتصادی دارد‪ .‬فدرالیسم‬
‫اعم از قومی و مذهبی و جنسیتی و… نسبت به کل‬               ‫درک حقوق یکدیگر اما هنوز در آغاز یک راه فرهنگی قرار‬     ‫به معنای امتیازی برای اقلیتهای* قومی نیست‪ .‬قوم‬
                                                         ‫داریم‪ .‬از همین رو نخستین گام چیزی جز روراست بودن‬        ‫اکثریت نیز در هر استان یا ایالتی در همان چهارچوب‬
                        ‫جمعیت یک کشور است‪.‬‬               ‫با خود نیست‪ .‬اغراق نمیکنم اگر بگویم آدمی هر لحظه‬        ‫قرار میگیرد‪ .‬من مازندرانی به همان اندازه از حقوق‬
                                                         ‫باید خود را بیازماید‪ .‬ما خود‪ ،‬نخستین فردی هستیم که با‬   ‫فدرال برخودار و در برابر دولت مرکزی و استانهای دیگر‬
‫*این مطلب نخستین بار در کیهان لندن آذرماه ‪/ ۱۳۸۴‬‬                                                                 ‫وظیفه و مسئولیت دارم که اقوام ترکمن‪ ،‬آذری‪ ،‬بلوچ و یا‬
                          ‫دسامبر ‪ ۲۰۰۵‬چاپ شد‪.‬‬                                                                    ‫عرب و کرد‪ .‬در یک ساختار فدرال سهم و مشارکت گیلان‬
                                                                                                                 ‫و اصفهان به همان اندازه در اقتصاد کشور در نظر گرفته‬
                                                                                                                 ‫میشود که سهم خوزستان نفتخیز و آذربایجان صنعتی و‬
                                                                                                                 ‫سیستان و بلوچستان محروم‪ .‬استانهای ثروتمند متشکل از‬
                                                                                                                 ‫هر قومی که باشند‪ ،‬در برابر استانهای محروم و همچنین‬
                                                                                                                 ‫دولت مرکزی و نیز مردم خود مسئولیت اقتصادی دارند‪.‬‬
                                                                                                                 ‫شیرازیها و مشهدیها در سایه پرچم ملی ایران به همان‬
                                                                                                                 ‫اندازه میتوانند نمادهای خود را پرچم استان خود کنند که‬
                                                                                                                 ‫کردها یا بلوچها و لرها‪ .‬من مازندرانی به همان اندازه باید‬
                                                                                                                 ‫به یک حکومت مرکزی و یک زبان رسمی و سراسری گردن‬
                                                                                                                 ‫نهم و امکان شکوفایی گویش و رسوم و فرهنگ و هنر و‬
                                                                                                                 ‫صنعت بومی خود را داشته باشم که یک آذربایجانی یا‬
                                                                                                                 ‫عرب و ترکمن و کرد‪ .‬استان مازندران به همان اندازه باید‬
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30