Page 20 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۰۷ (دوره جديد
P. 20

‫صفحه‌‌‌‪‌‌‌۲‌‌0‬شماره‌‪‌18۷3‬‬
                                                                                                                                                             ‫جمعه ‪ ۲5‬تا ‪ 31‬فروردینماه ‪140۲‬خورشیدی‬

‫اعتبار قراردادهای جمهوری اسلامی با کشورهای دیگر از جمله روسیه و چین‬

                        ‫بخش نخست‪ :‬فرآیند و شکل قراردادها‬

‫قرارداد نیستند‪ .‬علی ربیعی سخنگوی دولت وقت اعلام‬                             ‫زمینههای ابطال آنها را فراهم آورند؟‬      ‫=این نوشتار از زاویه دید دیگری قرارداد مربوطه را‬
‫کرده بود که حکومت ایران از ابتدا هیچ مشکلی برای انتشار‬                                                               ‫مورد توجه قرار داده و توضیح میدهد که حتی بدون‬
‫کامل سند همکاری ‪ ۲۵‬ساله ایران و چین نداشته‪ ،‬اما چین‬         ‫بخش نخست‪ :‬اشکالات فرآیند و شکل قراردادهای‬                ‫امکان مطالعه مفاد این قراردادها‪ ،‬میتوان به لحاظ شکلی‬
‫به لحاظ برخی ملاحظات مایل به انتشار آن نبوده است‪.‬‬                             ‫جمهوری اسلامی با چین و روسیه‬           ‫و رویهای آنها را به لحاظ حقوقی به چالش کشیده و در‬
‫علیرضا پیمانپاک معاون وزیر صنعت‪ ،‬معدن و تجارت و‬                                                                      ‫ایران آزاد و دمکراتیک آینده‪ ،‬اعتبار این نوع قراردادها‬
‫رئیس سازمان توسعه تجارت ایران نیز در سخنانی در تاریخ‬        ‫آغاز بحثها در باره توافقنامه همکاری میان دو کشور‬         ‫را فاقد اعتبار اعلام نمود‪ .‬در حقیقت هدف نوشتار این‬
‫‪ ۱‬اسفند سال ‪ ۱۴۰۱‬اعلام کرد که مفاد توافقهای تجاری‬           ‫به سفر شی جینپینگ رئیس جمهور چین به ایران در سال‬         ‫است که توضیح دهد که به موجب حقوق بینالملل معاصر‬
‫بین ایران و چین باید محرمانه باقی بماند زیرا متن قرارداد‬    ‫‪ ۱۳۹۴‬باز میگردد و از سال ‪ ۱۳۹۸‬چند متن پیشنویس‬            ‫قراردادهای بینالمللی برای اعتبار داشتن باید ویژگیهای‬
‫توسط غربیها رصد میشود‪ .‬در پاسخ به محرمانه بودن‬              ‫میان دو کشور مبادله شد‪ .‬پیشنویس نهایی برنامه ‪۲۵‬‬          ‫خاصی مانند مطابقت با قواعد بینالمللی و یا شفافیت را‬
‫محتوای این قرارداد‪ ،‬فعالان جامعه مدنی و نیز رسانههای‬        ‫ساله همکاری میان دو کشور در هیئت دولت بررسی و‬
‫اجتماعی به بحث پیرامون آن پرداخته و در خارج کشور هم‬         ‫تأیید و در هفتم فروردین ماه سال ‪ ١۴٠۰‬برابر با ‪ ٢٧‬ماه‬                                        ‫دارا باشند‪.‬‬
‫تلویزیونهای فارسیزبان از طریق مصاحبهها و گفتگوهایی‬          ‫مارس سال ‪ ،٢٠٢١‬وانگ یی وزیر امور خارجه چین و‬             ‫=مقاولهنامه حقوق معاهدات رابطه مستقیمی میان‬
‫با کارشناسان مختلف هرکدام به نوعی موضوع را مورد توجه‬        ‫همتای ایرانیاش محمدجواد ظریف در جریان دیداری‬             ‫رضایت کشور برای همکاریهای صلحجویانه با هدف‬
‫قرار دادهاند‪ .‬با وجود همه این تلاشها‪ ،‬هنوز هیچ نوشتاری‬      ‫در تهران سند همکاری ‪ ۲۵‬ساله را امضا کردند‪ .‬به گفته‬       ‫ارتقای شرایط زندگی صلحآمیز با روشن بودن و شفافیت در‬
‫از زاویه دید حقوق بینالملل و به ویژه حقوق معاهدات‬           ‫امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه دولت کنونی به ریاست‬       ‫این موضع برقرار میسازد‪ .‬این رابطه ابعاد فرآیند دستیابی‬
‫بینالمللی به توضیح این توافقنامه و اینکه آیا میتواند دارای‬  ‫سیدابراهیم رئیسی‪ ،‬این قرارداد از روز ‪ ۲۴‬دیماه ‪ ۱۴۰۰‬وارد‬  ‫به یک قرارداد و اعتبار شکلی آنرا تعیین مینماید‪ .‬بنابراین‪،‬‬
                                                            ‫مرحله اجرا شد و به نظر میرسد با سفر رئیسی به چین‪،‬‬        ‫حتی صرف نظر از اینکه قرارداد مربوطه چه محتوایی دارد‪،‬‬
             ‫اعتبار حقوقی باشد یا نه نپرداخته است‪.‬‬          ‫این توافقنامه وارد مراحل تازهای شد‪ .‬حال با گذشت بیش از‬   ‫میبایست ضابطه روشن بودن را به عنوان شرط ضروری‬
‫این نوشتار از زاویه دید دیگری قرارداد مربوطه را مورد‬        ‫دو سال از انعقاد اولیه آن قرارداد‪ ،‬هنوز موضوعیت حقوقی‬
‫توجه قرار داده و توضیح میدهد که حتی بدون امکان‬              ‫این توافقنامه محل منازعات حقوقی است به ویژه اینکه به‬                      ‫سلامت و اعتبار خود در نظر گیرد‪.‬‬
‫مطالعه مفاد این قراردادها‪ ،‬میتوان به لحاظ شکلی و‬            ‫دنبال سفر ابراهیم رئیسی به پکن در فوریه ‪ ۲۰۲۳‬تعداد‬
‫رویهای آنها را به لحاظ حقوقی به چالش کشیده و در‬             ‫‪ ۲۰‬تفاهمنامه دیگر در حوزههای مختلف اقتصادی بین دو‬        ‫محمود مسائلی – به دنبال انعقاد قراردادهایی میان‬
‫ایران آزاد و دمکراتیک آینده‪ ،‬اعتبار این نوع قراردادها‬       ‫کشور به امضا رسید‪ .‬چنین توافقنامهها و قراردادهایی میان‬   ‫جمهوری اسلامی ایران و کشورهای چین و روسیه‪ ،‬و چه‬
‫را فاقد اعتبار اعلام نمود‪ .‬در حقیقت هدف نوشتار این‬          ‫جمهوری اسلامی ایران و روسیه نیز تدوین شده در حالی که‬     ‫بسا کشورهای دیگری‪ ،‬آیا پنهان کردن متن قراردادها از نقطه‬
‫است که توضیح دهد که به موجب حقوق بینالملل معاصر‬                                                                      ‫نظر حقوق بینالملل اعتبار آنها را مورد سئوال قرار نمیدهد؟‬
‫قراردادهای بینالمللی برای اعتبار داشتن باید ویژگیهای‬              ‫مردم ایران از مفاد هیچیک از آنها با اطلاع نیستند‪.‬‬  ‫اگر چنین است‪ ،‬آن بیاعتباری چگونه و به چه طریق‬
‫خاصی مانند مطابقت با قواعد بینالمللی و یا شفافیت را‬         ‫به دلیل پنهان ماندن محتوا و متن اینگونه قراردادها از‬     ‫میتواند احراز شود؟ اساسا اینگونه قراردادها و معاهدات‬
‫دارا باشند‪ .‬اما اینکه چه قواعد حقوق بینالمللی میتواند‬       ‫همان آغاز نگرانیها و اعتراضات زیادی از سوی شهروندان‬      ‫چه جایگاهی در همکاریهای مسالمتآمیز بینالمللی‬
‫اعتبار یک قرارداد بینالمللی (خواه دوجانبه و خواه‬            ‫ایران نسبت به آنها شکل گرفته است‪ .‬مقامات جمهوری‬          ‫برای مقاصد صلحآمیز و مبتنی بر عدالت بر اساس حقوق‬
                                                            ‫اسلام معتقدند که این سند حاوی عناصر «سیاسی‪،‬‬              ‫بینالملل ایفا میکنند؟ مردم ایران چه اقداماتی در رابطه با‬
      ‫چندجانبه)رااحرازکرده‪،‬ویامعیارهایشفافیتکدامند‪،‬‬         ‫استراتژیک و اقتصادی» است اما هرگز مایل به انتشار متن‬     ‫برملا ساختن اینگونه معاهدات میتوانند انجام دهند و یا‬
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25