Page 21 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۰۷ (دوره جديد

‫صفحه‌‌‌‌‪‌۲‌‌‌1‬شماره‌‪18۷3‬‬ ‫حل مشکلات بینالمللی با ویژگیهای اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪،‬‬ ‫موضوعاتی هستند که در بحث آنهایی که نگران‬
‫جمعه ‪ 14‬تا پنجشنبه ‪ ۲0‬آوریل ‪۲0۲3‬‬ ‫فرهنگی یا انسانی‪ ،‬و در ترویج و تشویق احترام به حقوق‬ ‫سرنوشت آینده کشورند خالی است‪ .‬به همین جهت باید‬
‫بشر و آزادیهای اساسی برای همه بدون تمایز از نظر نژاد‪،‬‬ ‫به روشنی توضیح داد که چرا این قراردادها باید مورد تامل‬
‫جهانیان کاملا روشن و شفاف باشند‪.‬‬ ‫جدی انتقادی از دید موازین دقیق حقوقی قرار گیرد‪ .‬در‬
‫بنابراین از آنجا که معاهدات پنهان برای دستیابی به‬ ‫جنس‪ ،‬زبان یا مذهب…»‪.‬‬ ‫اینصورت میتوان به نگرش درستتری درباره موضوع مورد‬
‫اهداف ملی و سیاست خارجی‪ ،‬از نگرانیهای اصلی‬ ‫درواقع نظم نوین و هنجارهای بینالمللی که در دوران‬ ‫نگرانی از یکسو‪ ،‬و احتمال اقدام موثرتر از دیگرسو‪ ،‬دست‬
‫جامعه بینالمللی‪ ،‬به ویژه در دوران معاصر بوده‪ ،‬جامعه‬ ‫پسافاشیسم شکل گرفت ویژگیهای لیبرالی دارد که بر‬ ‫یافت‪ .‬برای این منظور در ادامه سه مبحث به سادهترین‬
‫بینالمللی کوشیده است تا ضوابط خاصی برای اعتبار‬ ‫اساس آن دولتها متعهد میشوند روشهای پنهان مبتنی‬
‫معاهدات تنظیم کرده و اعضای جامعه بینالمللی را به آنها‬ ‫بر توطئهها را به کناری نهاده و در جهت فضای صلحآمیزی‬ ‫شکل ممکن توضیح داده میشود‪.‬‬
‫متعهد سازد‪ .‬به همین دلیل بخش یکم‪ ،‬قسمت هفتم از‬ ‫برای تامین رفاه و آسایش مردمان خود همکاریهایی را با‬ ‫اولین موضوعی که باید مورد بحث قرار گیرد مربوط‬
‫ماده یک مقاولهنامه حقوق معاهدات تصریح میدارد که‬ ‫یکدیگر آغاز کنند که در نهایت با صلحی پایدار و مبتنی بر‬ ‫به شرایط اعتبار معاهدات است‪ .‬این شرایط اساسا نشان‬
‫«طرف معاهده عبارت از کشوری است که رضایت خود را‬ ‫احترام به حقوق و آزادیهای اساسی مردم همراه است‪ .‬این‬ ‫میدهند که صرف نظر از عنوانی که برای قرارداد در نظر‬
‫به التزام در قبال یک معاهده اعلام نموده و آن را در ارتباط‬ ‫همکاریها فضای یادگیری متقابل را ایجاد میکند تا اعضای‬ ‫گرفته میشود انعقاد قرارداد باید تابع ضوابط خاصی‬
‫با خود الزامآور میداند»‪ .‬همان مقاولهنامه برای اطمینان‬ ‫جامعه بینالمللی از یکدیگر یاد بگیرند چگونه میتوان با‬ ‫باشد‪ .‬این ضوابط را ماده یک مقاولهنامه بینالمللی حقوق‬
‫از الزام کشورها بر تعهدات معاهداتی خود‪ ،‬در ماده ‪ ۱۱‬با‬ ‫همکاریهای متنوع زندگی بهتر و همراه با سعادت با‬ ‫معاهدات وین مصوب سال ‪ ۱۹۶۶‬تعیین کرده است‪« :‬هر‬
‫عنوان روشهای اعلام رضایت به التزام در قبال یک معاهده‪،‬‬ ‫یکدیگر داشته باشند‪ .‬به همین دلیل نظم نوین بینالمللی‬ ‫توافق بینالمللی که میان کشورها به صورت مکتوب منعقد‬
‫اعلام میدارد که «رضایت یک کشور به التزام در قبال یک‬ ‫در دوران پس از جنگ سرد با اندیشههای لیبرال در ابعاد‬ ‫شده باشد‪ ،‬مشمول حقوق بینالملل میباشد‪ ،‬صرف نظر از‬
‫معاهده‪ ،‬از طریق امضا‪ ،‬مبادله اسناد تشکیل دهنده یک‬ ‫بینالمللی همراه شده که اوج تبلور آنرا در منشور ملل‬ ‫عنوان خاص آن و اعم از اینکه در سندی واحد یا در دو یا‬
‫معاهده‪ ،‬تنفیذ‪ ،‬پذیرش‪ ،‬تصویب‪ ،‬الحاق یا به هر وسیله‬ ‫متحد میتوان جستجو کرد‪ .‬بر این اساس‪ ،‬نظم نوین مبتنی‬
‫بر هنجارهای بینالمللی همواره خواهان تغییر تدریجی‬ ‫چند سند مرتبط بهم منعکس شده باشد‪]۱[».‬‬
‫دیگری که مورد توافق قرار گرفته باشد اعلام میشود»‪.‬‬ ‫سیاست جهانی از بیانضباطی و جنگطلبی به نهادهای‬ ‫این ضابطه به روشنی توضیح میدهد که حقوق بینالملل‬
‫به این ترتیب‪ ،‬مقاولهنامه حقوق معاهدات رابطه‬ ‫مشترک و حاکمیت قانون بوده و راه دستیابی به جهان نوین‬ ‫خواهان شفاف بودن قراردادهاست‪ .‬اما منظور از شفاف‬
‫مستقیمی میان رضایت کشور برای همکاریهای‬ ‫را همکاری میان دولتها از طریق انعقاد قراردادهای روشن‬ ‫بودن چیست؟ از آنجا که معاهدات و قراردادهای بینالمللی‬
‫صلحجویانه با هدف ارتقای شرایط زندگی صلحآمیز با‬ ‫ابزارهای تسهیل و پیشبرد روابط دوستانه بینالمللی برای‬
‫روشن بودن و شفافیت در این موضع برقرار میسازد‪ .‬این‬ ‫و شفاف امکانپذیر میداند‪.‬‬ ‫حل موضوعات اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬و فرهنگی برای پیشبرد‬
‫رابطه ابعاد فرآیند دستیابی به یک قرارداد و اعتبار شکلی‬ ‫پیشتر امانوئل کانت در اثر برجستهای با عنوان «صلح‬ ‫حقوق بشر و آزادیهای اساسی هستند‪ ،‬متن آنها نمیتواند‬
‫آنرا تعیین مینماید‪ .‬بنابراین‪ ،‬حتی صرف نظر از اینکه‬ ‫پایدار»[‪ ]۲‬توضیح داده بود که اگر جهان بر اساس حاکمیت‬ ‫از نظر همگان پنهان باقی بماند‪ .‬منشور ملل متحد اهداف‬
‫قرارداد مربوطه چه محتوایی دارد‪ ،‬میبایست ضابطه روشن‬ ‫قانون سامان یابد‪ ،‬امکان صلحی همیشگی و همراه با توسعه‬ ‫اصلی انعقاد قراردادهای بینالمللی را ایجاد فضایی برای‬
‫بودن را به عنوان شرط ضروری سلامت و اعتبار خود در‬ ‫روابط دوستانه میان ملتها را با خود به دنبال میآورد‪.‬‬ ‫تساهل و زندگی در صلح و آرامش معرفی کرده و کشورها‬
‫نظر گیرد‪ .‬به همین دلیل است که نگارنده این داعیه را‬ ‫پایههای اینگونه روابط صلحآمیز بر اساس فدراسیونی‬ ‫را مانند همسایگان خوبی میداند که ار طریق ارتباطات‬
‫مطرح میسازد که حتی بدون دسترسی داشتن به محتوای‬ ‫از ملتهای آزاد که مبتنی بر قانون عمل میکنند‪ ،‬شکل‬ ‫همکارانه مانع از بروز جنگها شده و با یکدیگر در صلح و‬
‫قراردادهای منعقده میان جمهوری اسلامی ایران با چین و‬ ‫میگیرد‪ .‬و این شرایط هنگامی صورت میگیرد که نظامهای‬ ‫آرامش زندگی میکنند‪ .‬قراردادها اعضای جامعه بینالمللی را‬
‫یا روسیه‪ ،‬به لحاظ شکلی و فرآیندی‪ ،‬آن قراردادها اهدافی‬ ‫سیاسی کشورهای جهان دمکراسی و جمهوریت را انتخاب‬ ‫در زندگی هماهنگ برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی قرار‬
‫را در خود پنهان میدارند که در تضاد کامل با ضابطههای‬ ‫میکنند تا شهروندان آنها فرصت داشته باشند تصمیم گیرند‬ ‫میدهد تا بتوانند با پذیرش اصول ناظر بر جامعه بینالمللی‬
‫که میان منازعه و صلحجویی کدام را انتخاب کنند‪ .‬این‬ ‫و نهادینه ساختن آنها برای ارتقای پیشرفت اقتصادی و‬
‫حقوق بینالملل قرار دارند‪.‬‬ ‫باعث میشود که کشورها هرچه بیشتر به سوی فضایی‬ ‫اجتماعی مردم خود بکوشند‪ .‬این تصریحات منشور ملل‬
‫این نکته مهمی است که از چشم تحلیلگران پنهان مانده‬ ‫دمکراتیک تمایل پیدا کرده‪ ،‬به اراده و انتخاب عقلایی‬ ‫متحد نشان میدهد که قراردادهای بینالمللی دو ویژگی‬
‫و حتی هدایت صحیح مردم را نیز به گمراهی کشانده‬ ‫مردمان خود احترام بگذارند‪ ،‬و از برافروختن آتش منازعات‬ ‫برجسته را با خود حمل میکنند‪ .‬آنها اصلیترین و مهمترین‬
‫است‪ .‬این در حالیست که پنهان نگه داشتن مفاد قراردادها‬ ‫و جنگها خودداری کنند‪ .‬بنابراین دمکراسی کشورها را‬ ‫منابع حقوق بینالملل هستند ک با قابلیت همکارانهی خود‬
‫و معاهدات همواره برای دولتهای خودکامه ابزاری‬ ‫بر میانگیزد تا برای اجتناب از بروز برخوردها و درگیریها‬ ‫مانع از بروز جنگها و درگیریها میشوند‪ ،‬و از این رو‬
‫جهت عدم پذیرش تعهدات بینالمللی و یا طفره رفتن از‬ ‫روابط مبتنی بر همکاری را در میان خود انتخاب کنند‪ .‬به‬ ‫پیشدرآمدی برای صلح بینالمللی مبتنی بر عدالت به شمار‬
‫احترام به معیارهای انسانی و صلحطلبانه بوده است‪ .‬حال‬ ‫این ترتیب‪ ،‬کانت میآموزد که برقراری صلح پایدار در جهان‬ ‫میروند‪ .‬در عین حال به منزله ابزارهای پیشبرنده رفاه و‬
‫مشاهده میشود که جامعه «روشنفکر» ایرانی درگیر در این‬ ‫مستلزم حکومت و حقوق جمهور مردم و حکومت قانون‬ ‫آسایش مردم و تامین نیازهای اقتصادی و اجتماعی جوامع با‬
‫موضوعات حساس هم با تحلیلهای غیرکارشناسانه مانع از‬ ‫است‪ .‬لیبرالیسم بینالمللی از طریق توسعه همکاریهایی‬
‫شکل گرفتن اندیشه صحیح در مسیر مبارزه مردم برای آزادی‬ ‫که بر مبانی و موازین معاهداتی قرار میگیرند‪ ،‬دمکراسی‬ ‫آزادی بیشتر در نظر گرفته میشوند‪.‬‬
‫شدهاند‪ .‬و افسوس که رسانههای جمعی هم شاید از روی‬ ‫را در جهان توسعه میبخشد‪ ،‬همکاری میان کشورها را‬ ‫در حقیقت‪ ،‬تسهیل همکاریهای بینالمللی از طریق‬
‫ناآگاهی تمایلی به باز کردن این ابعاد مهم حقوقی بینالملل‬ ‫برای استقرار آزادیهای بنیادین به پیش میبرد‪ ،‬و در نهایت‬ ‫انعقاد قراردادها اندیشهای است که از فلسفه سیاسی‬
‫قراردادهای منعقده میان جمهوری اسلامی و چین و یا‬ ‫به توطئهها و سیاستهای پنهان آتشافروز و جنگطلبانه‬ ‫لیبرال برآمده و توصیه میکند که از طریق همکاریهای‬
‫روسیه ندارند‪ .‬همه تحلیلها بر ابعاد خبری متمرکز شدهاند!‬ ‫بینالمللی میتوان هزینههای مراودات میان کشورها را به‬
‫پایان میبخشد‪.‬‬ ‫کمترین درجه ممکن کاهش داده و در عین حال مزایای‬
‫]ادامه دارد[‬ ‫این پیشزمینهها درواقع همانند آرزوی دیرپا برای‬ ‫آنرا به گونهای منصفانه در اختیار همگان قرار داد‪ .‬در این‬
‫بشریت بودهاند تا بتوانند دولتهای خودکامه را به پیروی‬ ‫چشمانداز فلسفی‪ ،‬جامعه بینالملل میتواند از همکاری‬
‫*دکتر محمود مسائلی بنیانگذار و دبیرکل افتخاری‬ ‫از قانونمداری دمکراتیک هم در داخل کشورها و هم در‬ ‫میان کشورها برخوردار شود اگر آنها با اهداف صلحجویانه‬
‫اندیشکده بینالمللی نظریههای بدیل؛ با مقام مشورتی‬ ‫روابط میان آنها ترغیب و تشویق نمایند‪ .‬برای این منظور‪،‬‬ ‫و در جستجوی عدالت مبتنی بر حقوق بینالملل عزم و اراده‬
‫نزد سازمان ملل متحد؛ بنیانگذار و مدیر مرکز مطالعات‬ ‫نیکاندیشان جامعه بینالمللی سعی کردهاند ضوابطی‬ ‫خود را در معاهداتی که پیشبرنده این ارزشهای مهم و‬
‫را تدوین و مقرر نمایند تا به موجب آنها دولتها به‬ ‫غیرقابل تردید هستند‪ ،‬به کار گیرند‪ .‬منظور این است که‬
‫عالی حقوق بشر و توسعه دمکراتیک؛ اتاوا؛ کانادا‬ ‫همکاریهای نزدیک با یکدیگر برخاسته و اهداف خود‬ ‫همکاریها بینالمللی هنگامی معنی پیدا میکند که با‬
‫از چنین همکاریهایی در قراردادها و معاهدات روشن‬ ‫معیارها و ضوابط مشخصی در قرادادهای همکارانه تبلور‬
‫‪]۱[ Vienna Convention on the Law of Trea-‬‬ ‫و شفاف به نمایش بگذارند‪ .‬این معاهدات اسناد مکتو ِب‬ ‫پیدا کند‪ .‬منشور ملل متحد این فرضیات فلسفی را در بند‬
‫‪ties, 1969. See United Nations Treaty Series,‬‬ ‫اهداف سیاست خارجی و روابط بینالملل کشورهاست و‬ ‫سوم مقدمه و به وضوح و روشنی بیان میدارد‪ .‬اهداف‬
‫‪Volume 1155‬‬ ‫باید برای نه تنها مردمان کشورهای مربوطه‪ ،‬بلکه برای‬ ‫ملل متحد عبارتند از «… دستیابی به همکاری بینالمللی در‬
‫‪]۲[ Kant, I. )1795/2003(. The Perpetual Peace:‬‬
‫‪A Philosophical Sketch. Indianapolis/ Cam-‬‬
‫‪bridge: Hackett Publishing Company, Inc‬‬