Page 24 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۲۳ (دوره جديد

‫صفحه‌‌‌‪‌‌2‌‌‌۴‬شماره‌‪‌188۹‬‬
‫جمعه ‪ 1۳‬تا ‪ 1۹‬مردادماه ‪140۲‬خورشیدی‬

‫درگذشت ستاره فیلم «توفان زندگی»‪ ،‬اولین فیلم ناطقی که در داخل‬
‫ایران ساخته شد‬

‫لندن بود‪ .‬مجموعهای بازسازی شده از تصاویر زنان هنرمند‬ ‫زینت مؤدب و همسرش پرویز خطیبی‬ ‫=زینت مؤدب ستاره اولین فیلم ناطقی که با عنوان‬
‫معاصر ایران‪ -‬که اغلب آنها را بازیگران و خوانندگان پیش‬ ‫«توفان زندگی» در داخل ایران ساخته شد‪ ،‬روز چهارشنبه‬
‫از انقلاب اسلامی تشکیل میدادند‪ .‬انعکاس این نمایشگاه‬ ‫در رادیو ایران با نام مستعار «آرزو» در برنامه «فرهنگ‬ ‫‪ ۲۶‬ژوئیه ‪ ۲۰۲3‬در سن ‪ ۱۰۰‬سالگی در لس آنجلس‬
‫در بخش هنری روزنامه «گاردین» توانست توجه میلیونها‬ ‫مردم» در اجرای ترانههای ریتمیک و فولکلوریک که از‬
‫خواننده این نشریه معتبر جهانی را به زنان هنرمند ایران و‬ ‫گوشه و کنار کشور جمعآوری میشد همکاری داشت‪ .‬او از‬ ‫درگذشت‪.‬‬
‫زنانی که چون زینت مؤدب به خاطر فعالیت در زمینههای‬ ‫بازیگران نمایشنامههای جدی رادیو و از بازیگران همیشگی‬ ‫=زینت مؤدب (خطیبی) هنرمندی چندوجهی بود که‬
‫هنری در زمان خود‪ ،‬یاغی و عصیانگر محسوب میشدند‬ ‫درطول چهار دهه فعالیتهای هنری در ایران و آمریکا‬
‫جلب کند‪ .‬آنهم در روزهای اوج جنبش انقلابی «زن‪ ،‬زندگی‬ ‫در زمینههای مختلف از جمله سینما‪ ،‬تئاتر‪ ،‬صداپیشگی‬
‫آزادی» و زمانی که زنان و دختران ایران به دنبال هویتی‬ ‫و گویندگی رادیو‪ ،‬علاوه بر بازی در چند فیلم سینمایی‪،‬‬
‫گمشده‪ ،‬با فریاد آزادیخواهی خود‪ ،‬نه تنها ایران و پایههای‬ ‫از پیشکسوتان دوبلاژ فیلم در ایران نیز محسوب میشود‪.‬‬
‫یک رژیم مستبد را به لرزه درآوردند‪ ،‬بلکه فصل تازهای از‬
‫جنبشهای فمینیستی جهان را برای حقوق زنان رقم زدند‪.‬‬ ‫اولین فیلم ناطق ایرانی «دختر لر» به کارگردانی اردشیر‬
‫زینت مؤدب در سال ‪ ۱۳۰۱‬در لاهیجان در یک خانواده‬ ‫ایرانی و ستاره آن‪ ،‬روحانگیز سامینژاد بود که در هند‬
‫اشرافی به دنیا آمد‪ .‬پدرش رضاخان مودب السلطنه مظفری‪،‬‬ ‫ساخته شد و داستان آن در لرستان اتفاق میافتد‪.‬‬
‫معلم سرخانه احمدشاه بود که در زمان رضاشاه به نیابت‬ ‫عبدالحسین سپنتا بازیگر و نویسنده فیلمنامه هم که‬
‫حکومت رشت منصوب شد‪ .‬مادرش بیبی خانم‪ ،‬مالک چند‬ ‫تحصیلات عالیه را در هند تکمیل کرده بود امکانات نمایش‬
‫شالیزار بود که درآمد آن از معاملات برنج و ابریشم تامین‬ ‫آن را در سال ‪ ۱۳۱۲‬در ایران فراهم آورد و اکران آن با‬
‫میشد و یکی از دفعاتی که برای عرض حال یا (شکایتی)‬
‫به رشت رفته بود‪ ،‬نایب حکومت رشت از او خواستگاری و‬ ‫موفقیت مدتها ادامه پیدا کرد‪.‬‬
‫اما ستاره اولین فیلم ناطقی که با عنوان «توفان زندگی»‬
‫با او ازدواج میکند‪.‬‬ ‫در داخل ایران ساخته شد‪ ،‬زینت مؤدب بود که روز‬
‫زینت پنج ساله بود که پدرش درگذشت و مادرش که‬ ‫چهارشنبه ‪ ۲۶‬ژوئیه ‪ ۲۰۲۳‬در سن ‪ ۱۰۰‬سالگی در لس‬
‫زنی سختگیر‪ ،‬مذهبی و بیش از اندازه محافظهکار بود‬
‫در ‪ ۱۴‬سالگی او را بطور غیابی به عقد یکی از بستگان‬ ‫آنجلس درگذشت‪.‬‬
‫دور خانواده‪ -‬مهندسی در شرکت نفت‪ -‬درآورد و به آبادان‬ ‫فیلم «توفان زندگی» به کارگردانی علی دریابیگی اولین‬
‫محصول سینمایی «میترا فیلم» بود که دکتر اسماعیل کوشان‬
‫در اوایل سال ‪ ۱۳۲۵‬پس از تحصیل در رشته اقتصاد در‬

‫زینت مؤدب‪ ،‬بهروز وثوقی‪ ،‬پرویز خطیبی‬ ‫پرویز خطیبی‪ ،‬زینت مؤدب‪ ،‬دلکش‬

‫فرستاد‪ .‬او سه سال بعد توانست با وجود همه دشواریهایی‬ ‫نمایشهای رادیویی از جمله «ارادتمند‪ ،‬جانی دالر»‪ -‬نمایش‬ ‫آلمان‪ ،‬دوبله دو فیلم به زبان فارسی در ترکیه و خرید وسایل‬
‫که برای زنان آن دوران وجود داشت از شوهرش جدا شده و‬ ‫جنایی و یکی از پرشنوندهترین برنامههای رادیویی آن زمان‪-‬‬ ‫فیلمبرداری از فروشندگان آمریکایی در مصر پایهگذاری کرد‬
‫به همراه دختر نوزادش (نسرین) به تهران رفته و در وزارت‬ ‫بود‪ .‬در زمینه دوبلاژ فیلم در دهه ‪ ۱۳۴۰‬و دوران طلایی‬ ‫و نهایتا در اردیبهشت ‪ ۱۳۲۶‬با تهیه دو فیلم «توفان زندگی»‬
‫دوبله در ایران‪ ،‬او درنقشهای سینمایی و تلویزیونی بجای‬ ‫و «زندانی امیر» به نا ِم سرشناس سینمای ایران تبدیل شد‪.‬‬
‫کشور به عنوان ماشیننویس استخدام شود‪.‬‬ ‫بازیگران گوناگون از جمله باربارا ایدن در سریال «دختر شاه‬ ‫زینت مؤدب در هر دو فیلم نقش اول را بر عهده داشت‪.‬‬
‫هرچند کار اداری از خانهنشینی که گریبان اکثر زنان و‬ ‫پریان» و منشی پری میسون در سریال تلویزیونی به همین‬ ‫زینت مؤدب (خطیبی) هنرمندی چندوجهی بود که درطول‬
‫دختران آن دوران را گرفته بود بهتر به نظر میرسید اما‬ ‫چهار دهه فعالیتهای هنری در ایران و آمریکا در زمینههای‬
‫روح زینت جوان به سوی مسیری پرپروازتر و افقهای‬ ‫نام صحبت میکرد‪.‬‬ ‫مختلف از جمله سینما‪ ،‬تئاتر‪ ،‬صداپیشگی و گویندگی رادیو‪،‬‬
‫گستردهتر گرایش داشت‪ .‬کار در یک موسسه دولتی از نظر‬ ‫سال گذشته نقاشی از چهره سینمایی این هنرمند‬ ‫علاوه بر بازی در چند فیلم سینمایی‪ ،‬از پیشکسوتان دوبلاژ‬
‫او چیزی جز وقتگذرانی بیهوده در یک محیط کسالتآور‬ ‫زینتبخش پوستر نمایشگاه «زنان یاغی و عصیانگر ایرانی»‬ ‫فیلم در ایران نیز محسوب میشود‪ .‬او بیش از ‪ ۱۷‬سال‬
‫مجموعهای از نقاشیهای سهیلا سخنوری در مرکز باربیکن‬
‫نبود‪ .‬به همین جهت هم اغلب اوقات بیکاری را‬