Page 14 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۷ (دوره جديد
P. 14
ایران برایشان پول میآمد به سازمان كمك مالی میكردند .با دست گرفتند ،حزب توده به عنوان قدرتمندترین حزب چپ صفحه14شماره1۹1۳
گسترش سازمان ،اعضا و هواداران ما كار میكردند و منابع در خاورمیانه از شهرت و اعتبار فراوانی برخوردار بود .یك بار جمعه ۶تا 1۲بهمنماه 140۲خورشیدی
مالی سازمان از این راه تأمین میشد .بعدها بین كارگران یكی از كادرهای حزب كمونیست چین ،به من گفت در موزه
ایرانی در خلیج فارس دست به ایجاد چند كارگاه حرفهای زدیم انقلاب چین در پكن تلگرافی از كارگران ایرانی دیده است كه در ذهن شما پیرامون انترناسیونالیسمی كه چین
كه خودشان منبع مالی ما شدند و از همه مهمتر كمكهای در پشتیبانی از انقلاب چین ارسال شده بود .از طرف دیگر، مدعی آن بود ایجاد نمیكرد؟ انترناسیونالیسمی كه بیشباهت
مالی تشكیلات سازمان در آمریكا بسیار مؤثر بود و ماهی آنها از انضباط ما و این كه دنبال ظواهر و زندگی خصوصی و
چند هزار دلار از آنجا تأمین میشد .با انقلاب فرهنگی چین امكاناتی كه در اختیارمان میگذاشتند نبودیم ،خشنود بودند. به رفتار شوروی نبود.
كه یكی از جنبههای تبلیغاتی آن تكیه به پیروزی خود بود، =در مورد كمكهای مالی چین به سازمان انقلابی صحبت ــ برعكس ما میگفتیم در این یك مورد رفتار شوروی بهتر
دریافت كمك مالی از آن كشور به لحاظ نظری نیز كم و بیش است .رادیو شوروی گاه اعلامیه گروههای سیاسی را میخواند.
منتفی شد .مضاف بر این كه اصولا كادر حرفهای كم داشتیم. میكردیم. مثلا در انشعاب خلیل ملكی و جمعی دیگر از حزب توده،
=سیاست چین را در ارتباط با سازمان انقلابی چگونه ــ گمان میكنم تهرانی ،كشكولی و لاشایی هرسه در همان شب به نفع حزب توده موضع گرفتند و یا رادیو پیك
گفتگوهایشان با تو خاطرنشان كردهاند كه من از طرف ایران با تمام تمجیدی كه از سیاست شوروی میكرد ،گاه
ارزیابیمیكنی؟ سازمان انقلابی رابط و مسئول تماس با چین بودم .این حرف
ــ چینیها در سیاست خود نسبت به ما روی چهار نكته درست است و گمان میكنم سیزده بار به چین سفر كرده ایراداتی به رژیم شاه میگرفت.
تكیه میكردند كه عبارت بود از :اتكاء به نیروی خود؛ عدم باشم و آنچه میگویم با آگاهی كامل است .مقولهای به نام =در این جا تفاوتی موجود است .شما از چین
دخالت در امور داخلی یكدیگر؛ كمك متقابل بنابر شرایط كمك مالی چین به سازمان انقلابی به نحوی كه آن سه نفر به نمیخواستید كه در اختلافات میان سازمان انقلابی با آن سه
مشخص؛ و آموزشهای سیاسی و نظامی برای آشنایی با تجربه نفر دخالت كند .حرف مهدی این بود كه چرا از انقلاب ایران
انقلاب چین .روشن است كه كمك متقابل تعارفی بیش نبود آن اشاره كردهاند از پایه بیاساس است. دفاع نمیكنند و به استبدادی كه جریان دارد معترض نیستند.
و ما نمیتوانستیم كمكی به آنها بكنیم .تكیه چینیها بر این یعنی از چین كمك مالی نمیگرفتید؟ چینیها میگفتند این دخالت در امور داخلی دیگران است.
مطلب بود كه هدف تنها آشنایی ما با تجربه انقلاب چین ــ كمك مالی چینیها به این ترتیب بود كه آنها پول =مگر فراهم آوردن امكانات برای كمونیستهای ایرانی و
بلیط هواپیمای ما را میدادند .اگر قرار بود هفت نفر برای آموزشی سیاسی و نظامی آنان دخالت در امور داخلی دیگران
است و نباید الگوبرداری كنیم ،در عمل اجرا نمیشد. آموزشهای سیاسی و نظامی به آن كشور بروند ،چینیها نبود؟چنینبهنظرمیرسدكهچینیهامیخواستندهمباشاه
=چرا؟ حساب میكردند هفت بلیط با شركت هواپیمایی سویس ایر بسازند كه ضد شوروی بود و هم از شما برای مقابله با حزب
مثلا ۱۴۰۰۰دلار میشود و این مبلغ را به ما میدادند و ما به توده به عنوان چوب دست شوروی در ایران ،استفاده كنند.
ــ نه چینیها آن را اجرا میكردند و نه ما .وقتی با انقلاب جای مسافرت با سویس ایر با شركت هواپیمایی پاكستان سفر ــ چینیها مسئله عدم دخالت در امور داخلی دیگران را تا
فرهنگی توپخانه اندیشه مائو را به راه انداختند ،دیگر كسی می كردیم و چون بلیطها ارزانتر بود ،مبلغ باقیمانده را به حد اصولی خدشهناپذیر ارتقاء داده بودند و این درست نقطه
جلودارشان نبود .گروههای مدافع چین همه دنبال این نظریه حساب سازمان انقلابی میریختیم كه آن نیز اغلب خرج سفر مقابل سیاست شوروی بود كه احزاب كمونیست مدافع خود
افتادند كه اندیشه مائوتسه دون ،ماركسیسم عصر حاضر میشد .پس هیچ وقت حرف گرفتن كمك مالی در میان نبود. را به بنگاهی تبلیغاتی برای پیشبرد منافع شوروی تبدیل كرده
است .ما نیز این پرچم را از آن خود ساختیم و «تحت لوای فقط و فقط اگر كار مشخصی داشتیم پول میگرفتیم. بود .با این همه ،اگر در موردی خیلی اصرار میكردیم میگفتند
ماركسیسمــلنینیسم،اندیشهمائوتسهدون،بهپیش»تاختیم. نظرات ما را به اطلاع رفقای بالا ،خواهند رساند و بعد از یكی
این شعار همیشگی ما بود .البته در جریان آموزشهای تئوریك = كار مشخص چه بود؟ دو روز میگفتند سیاستی كه اعلام شده ،نظر رفقای بالاست.
و نظامی همواره از ما نظرخواهی میكردند و میخواستند واقعیت امر این بود كه چین میخواست از انزوای جهانی
بدانند چه مسایلی برایمان اولویت دارد تا براساس آن حركت ــ مثلا یك بار برای فرستادن رفقا به داخل كشور به پول بیرون آید و در دستیابی به این هدف اصولی را كه برای ما
احتیاج داشتیم كه ۴۰۰۰دلار گرفتیم .یك بار هم كورش از باارزش بود نادیده میگرفت .البته وقتی با دولتهای اروپایی
كنند .خیلی با نرمش رفتار میكردند. طرف من مبلغی گرفت و چند بار نیز من چنین كردم .اما كنار آمدند و روابط دیپلماتیك برقرار كردند ،همچنان مقالات
در تمام مسایل؟ سازمانها و احزاب كمونیستی اروپایی مدافع چین را در
چیزی به نام مقرری ماهانه یا سالانه در میان نبود.
ــ نه .مثلا در مورد جنبش كردستان به هیچ وجه موافق آن =كمك مالی از چه راهی گرفته میشد؟ نشریات خود به چاپ میرساندند.
نبودند .میگفتند در جنبش خلق كرد همواره دست خارجی =روشن است .چون آن مقالات در خود اروپا نیز به چاپ
در میان بوده و مورد سوءاستفاده شوروی قرار گرفته است. ــ اكثرا به این ترتیب بود كه به یكی از كنسولگریهای آن میرسید .در مورد شما جز این بود و صدای كمونیستهای
هربار با آنها راجع به كردستان حرف میزدیم یا سكوت كشور مراجعه میكردم و قراری برای گرفتن پول میگذاشتیم. ایرانی به گوش مردم نمیرسید .اگر چین پایگاه انقلاب جهانی
میكردند یا میگفتند موافقتی ندارند .حتی چند بار كوشش =این كه می گویی اكثرا ،پس معلوم است این امر چندین بود ،چرا حمایتی از انقلاب ایران نمیكرد؟ آیا این را از خود
كردیم سازمانهای كرد را با آنها مرتبط كنیم و گفتیم در جنبش
كردستان جریانات ماركسیست ــ لنینیستی و مدافع اندیشه بار اتفاق افتاده است. نمیپرسیدید؟
ــ منظورم به خاطر گرفتن پول بلیط برای سفر به چین بود. ــ در كارشان منطقی وجود داشت .انترناسیونالیسم پرولتری،
مائو وجود دارد ،اما روی خوش نشان ندادند. =این كه گفته شده تو مسئول رابطه مالی با چینیها به این معنا نبود كه از ما پشتیبانی كنند تا نوكر چین شویم.
آیا در این میان حمایت از رژیم شاه به عنوان رژیمی =آنهاهمهنوعامكاناتبرایتانفراهممیكردندوخرجبلیط
ضدكمونیستیكهدرمقابلشورویایستاد،نقشیبازینمیكرد؟ بودهای تا چه اندازه درست است؟ هواپیمایتان را میدادند ،نوكرشان نمیشدید .اما اگر در رادیو
ــ قطعا نقش بازی میكرد .چینیها با تمام رژیمهای ــ اصلا چیزی به نام مسئول مالی رابطه با چینیها وجود پكنازانقلابدرایرانپشتیبانیمیكردندنوكرشانمیشدید؟
ضدكمونیستی كه مخالف شوروی بودند ،كنار میآمدند .این نداشت .چنان كه اشاره كردم اگر قرار بود مثلا یك گروه هفت ــ چینیها اصولا مخالف انقلاب در ایران بودند ،چون
گرایش در جریان پیوستن به سازمان ملل تقویت شد بعدها نفری در سه ماه آینده به چین برود ،من گذرنامههای آنها ضدشاه نبودند .در آستانه انقلاب نیز حتی هنگامی كه ملكه
با تئوری سه جهان كه جنبهای از آن اعتقاد به توانائی معین را میبردم سفارت چین و همانجا جزئیات كار روشن میشد انگلستان سفرش را به ایران لغو كرد ،هواكوافنگ ،رهبر حزب
كشورهای درحال رشد برای مقابله با دو ابرقدرت آمریكا و و پول بلیط را حساب میكردند و میپرسیدند پول بلیط را
شوروی بود ،این جنبه به سیاست عمومی آن كشور در عرصه میخواهم بلافاصله بگیرم یا اندكی پیش از سفر .چون آن كمونیست چین ،به ایران رفت.
روزها كنسولگری چین در كشورهای غربی تحت كنترل شدید =طنز تاریخ این بود كه آخرین دیدار رسمی از دیكتاتور
بینالمللی بدل گشت. بود مناغلبقرارمیگذاشتمكهپولرادركافهایبگیرم.بعد ایران كه كمونیسم بینالمللی را دشمن درجه اول خود
در اینجا میخواهم در ارتباط با كمك مالی چین نكتهای را در تاریخ معینی به آن كافه میرفتم و رابط چینی میآمد و
توضیح دهم و آن این كه من دریافت هر نوع كمك ،از جمله رمزی رد و بدل میكردیم و قهوهای میخوردیم و پولها را كه میدانست ،با رهبر حزب كمونیست چین باشد.
كمك مالی از یك حزب برادر را نه تنها نافی اصول و عقاید ــ طنز تلخی بود.
خود نمیشمارم ،بلكه آن را وظیفه انترناسیونالیستی احزاب همیشه به دلار بود در پاكتی دریافت میكردم.
كارگری میدانم .ما خود به شماری از سازمانهای انقلابی در =به این معنا جز خرج بلیط هواپیما و مبلغی خرج راه، =در مورد كمكهای مالی جمهوری تودهای چین به سازمان
خاورمیانه ،به جنبش فلسطین و ظفار و حزب كمونیست انقلابی چه میگویی؟ در گفتگوهایی كه با تهرانی ،كشكولی
عراق كمك مالی كردیم .اما چینیها به عنوان یك اصل پول دیگری از چینیها نمیگرفتید. و لاشایی داشتم آنها دریافت كمك مالی از آن كشور را تأیید
مخالف آن بودند كه برای احزاب برادر مقرری مالی تعیین ــ جز دو سه بار مورد استثنایی كه پیش آمد ،هیچگاه جز میكنند .تنها تفاوتی كه میان اظهارات آنها در این باره وجود
آن چه گفتی پول دیگری از چینیها نگرفتیم .احتیاجی هم
شود و روی اصل اتكا به نیروی خود تأكید میكردند. نداشتیم .در آغاز كار كه اصولا خرجی در میان نبود .بعدها دارد ،مقدار كمكی است كه از چین میگرفتید.
كه سازمان انقلابی قدرتمند شد و در جنبش دانشجویی ــ دردرجه اول باید بگویم كه چینیها با احترام ویژهای به ما
خارج از كشور نفوذ پیدا كرد ،دانشجویان طرفدار ما كه از برخورد میكردند .شاید این به خاطر سابقه حزب توده بود،
چون در همه سالهایی كه كمونیستها در آن كشور قدرت را در
