Page 14 - (کیهان لندن - سال چهل و یکم ـ شماره ۵۳۶ (دوره جديد
P. 14
صفحه 14شماره ۲۰۰۲
جمعه ۹تا پنجشنبه ۱۵آبان 14۰۴خورشیدی
پشت پردهی «گفتمان ملی» جمهوری اسلامی!
= رژیم تهران اینبار به تاریخ پیش از اسلام چنگ
انداخته است تا گفتمان ملیگرایانهای را جا بیندازد که شکوه
امپراتوریهای ایران را با زبان انقلاب اسلامی بفروشد.
= در حالی که رژیم اسلامی ملیگرایی را به خیال خود
برای اتحاد داخلی به ابزار تبدیل کرده ،شعارهای مخالفان
در خیابانها شکافها را روز به روز آشکارتر میسازد.
= قدرت در این قرن با توانایی کشورها در تبدیل گذشته
خود به پروژهی توسعهای زنده سنجیده میشود ،نه با
توانایی برای فرار از وضعیت و زمان حال.
زمان حال آن میشود؟ شدن به مرحله پس از خامنهای ،جایی که ملیگرایی بجای یوسف الدینی (الشرق الاوسط) -رژیم تهران امروز با یک
در سوی دیگر کشورهای خلیج فارس به ویژه عربستان ابزار وحدت ،به سلاحی در منازعه مشروعیت تبدیل بنبست دوگانه روبروست؛ بازگشت تحریمهای سازمان ملل
سعودی یکی از چال شهای بزرگ رژیم ایران است و در و کاهش مشروعیت داخلی .اما بجای آنکه روابط خود با
حالی که کشوری مثل سعودی در قالب و مدل آیندهگرایی میشود. شهروندانش را از طریق اصلاح اقتصادی و سیاسی جدی
ظاهر میشود ،رژیم تهران به گذشته بسیار دور برای حل در عرصه بینالمللی ،وضعیت برای رژیم تهران گیجکنندهتر بازسازی کند ،به یک گفتمان نمادین که در گذشتههای بسیار
مشکل حال و آینده پناه میبرد ،ریاض پروژه ملی خود را بر است .تلاش رژیم ایران برای ادامه برنامه هستهای خود تحت دور کاوش میکند ،متوسل شده و نمادها و افسانههای کهن
تبدیل عظمت برای هویت آینده بنا میکند و با عدم انکار پوشش «کرامت ملی» با سیستمی بینالمللی مواجه است را میخواهد به نفع خود برانگیزد .این اقدام جدید تلاشی
ریشههای خود در عین حال اسیر آنها نیز نمیشود؛ بلکه از که پس از جنگ اوکراین اولویتهای خود را دوباره تعریف است برای ایجاد حس ملیگرایی جایگزینی مفهوم شهروندی
آنها برای تغذیه پروژههای توسعهای مدرن استفاده میکند کرده است .بازگشت تحریمها تنها فشار اقتصادی نیست، مدرن که بر بهبود شرایط زندگی ،عدالت و مشارکت ملی
که بر توانمندسازی انسان ،آموزش و گشایش مسئولانه به بلکه یک سیستم نظارتی فنی است که قادر به مختل کردن
روی جهان استوار است .این کشور ابتدا با سرمایهگذاری هر مسیر استراتژیک حساس است .هر تأخیر در پروژههای مبتنی است.
روی فرزندان خود ،ثروت و قدرت را به عنوان توانایی ایجاد هستهای یا موشکی به معنای کاهش سرمایه سیاسی نظام از تابستان گذشته ،زمانی که مجسمه «آرش کمانگیر» در
مرکز تهران نصب شد ،این تبلیغات وضوح بیشتری یافت.
فرصت ،نه دشمنی با ملت تعریف میکند. است که به تدریج توان توجیه انزوا را از دست میدهد. رژیم تهران اینبار به تاریخ پیش از اسلام چنگ انداخته
این مدل که هویت ،حاکمیت و توسعه را با هم جمع رژیم تهران با پارادوکس دولت مدرن روبروست؛ کشوری است تا گفتمان ملیگرایانهای را جا بیندازد که شکوه
میکند ،درس بزرگی به منطقه ارائه میدهد :مشروعیت که همه مولفههای بقا از قبیل ثروت ،موقعیت و منابع امپراتوریهای ایران را با زبان انقلاب اسلامی بفروشد .در
بر رفاه شهروند بنا میشود ،نه بر بسیج تودهها ،و گذشته انسانی را دارد اما بر تعریف قدرت خود بر اساس مقاومت، رسانهها ،یک سرباز هخامنشی در کنار یک سرباز معاصر
واقعی برای نوستالژی احضار نمیشود بلکه به عنوان پایهای نه تولید ،اصرار دارد .این کشور بر حافظه امپراتوریهای تحت شعار «برای ایران» بالا برده میشود ،گویی کشوری که
برای آینده سرمایهگذاری میشود .در حالی که تهران گذشته زنده است ،نه بر پروژه دولت مدرن .در حالی که بر پایه شعار ایدئولوژیک «امت اسلامی» شکل گرفته بود،
نمادهای قدیمی را در گفتمانی دفاعی و بحرانی مصرف کشورهای همسایه ثبات خود را به نفوذ و اقتصاد مولد اکنون پس از چهل و اندی سال به دنبال بازتولید گفتمانی
میکند ،ریاض در حال ساخت معادلهای متوازن میان تاریخ تبدیل میکنند ،تهران نمادهای قدیمی خود را بازیافت به عنوان «ملت ایران» ولی با تعبیر و تفسیر خودش است.
و آینده است ،تا تأکید کند که قدرت در این قرن با توانایی میکند تا بر حال پوشش بگذارد .با ادامه تحریمها ،این با این حال ،این گفتمان ملیگرایانه حقیقتی عمیقتر را
کشورها در تبدیل گذشته خود به پروژهی توسعهای زنده مسیر به باری سنگین برای خود نظام تبدیل خواهد شد ،زیرا نمیتواند پنهان کند که ایرانیان با قطع برق و آب ،سقوط
سنجیده میشود ،نه با توانایی برای فرار از وضعیت و زمان روایت محاصره خارجی دیگر برای مردمی که بحرانهایشان ارزش پول ،و تضعیف خدمات مواجهاند ،در حالی که
تحریمها از یک محاصره خارجی به آینهای از ناتوانی داخلی
حال. را محصول داخلی میبینند ،قانعکننده نیست. تبدیل شدهاند .روایت «مظلومّیّت» جمهوری اسلامی در
*منبع :الشرق الاوسط در چنین صحنهای ،جمهوری اسلامی ایران در یک تقاطع برابر واقعیاتی که شهروند هر روز در قیمتها ،اشتغال و
*نویسنده :یوسف الدینی پژوهشگر عربستان سعودی که تاریخی قرار میگیرد :یا مشروعیت جدیدی بر پایه شهروندی
از سال ۲۰۰۵در الشرق الاوسط مقالات تحلیلی مینویسد. و بهبود شرایط حاضر ایجاد کند ،یا پناه بردن به افسانههای فساد میبیند ،فروپاشیده است.
او دارای کتابهای پژوهشی درباره ریش ههای تروریسم، گذشته دینی و غیردینی ادامه دهد تا انرژی جامعه تمام در حالی که رژیم اسلامی ملیگرایی را به خیال خود
افراطگرایی و سازما نهای تروریستی منطقه است و دهها شود .ملیگرایی [کاذب] ممکن است به نظام مهلت کوتاهی برای اتحاد داخلی به ابزار تبدیل کرده ،شعارهای مخالفان در
مقاله علمی در مراکز پژوهشی بینالمللی منتشر کرده است. بدهد ،اما ثبات نمیسازد و آیندهای نمیآفریند .با تشدید
*ترجمه و تنظیم از کیهان لندن بحرانهای معیشتی ،پرسشهای بزرگ پیش میآید :این خیابانها شکافها را روز به روز آشکارتر میسازد.
کشور برای کی اداره میشود؟ و هر روز به چه هدفی فدای شعار «نه غزه ،نه لبنان ،جانم فدای ایران» و «آب و زندگی
حق ماست» .این بازگشت به خواستهای معیشتی پس از
دههها بهرهبرداری از احساسات دینی و ملیگرایانه است.
ملیگرایی که قرار بود چارچوبی جامع باشد ،به ابزاری
برای انحصار هویت و کنار گذاشتن متفاوتها تبدیل شده،
همانطور که گفتمان انقلابی در دهههای گذشته عمل کرده
بود.
اگر میشد تحریمهای قدیمی را با گفتمان تبلیغاتی که
خشم را به سوی کشورهای خارجی هدایت میکرد ،هضم
کرد اما امروز این تحریمها مستقیًامً شریان زندگی را هدف
گرفتهاند .اقتصاد خسته ،ریال تضعیفشده و عقبماندگی
زیرساختها ،هر فشار خارجی را دوچندان اثرگذار میکند.
با کاهش منابع سپاه پاسداران و شبکههای اقتصاد موازی،
تنشها در خود رژیم نیز افزایش مییابد ،به ویژه با نزدیک
