Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۱۵۱ (دوره جديد
P. 12
صفحه - Page 12 - 12شماره 151
جمعه 11تا پنجشنبه17اسفندماه 1396خورشیدی
خود بر جای گذاشت که بنا بر شرایط داریوشهمایونروزنام هنگاریبرجسته، دو قرن فراز و نشیب مطبوعات در ایران ()59
موجود در خاورمیانه ،بسیاری از آنها نظری هپردازی جستجوگر و نوجو ،و
همچنان معتبرند و گویی همین امروز سیاستمداری مل یگرا و میه ندوست ( کیهان لندن شماره ) 1240
نگاشته شدهاند .مقالات قدیم یوی بود که بر نقش موثر ایران در مناسبات
داریوش همایون در دهههای سی تا پنجاه خورشیدی احمد احـرار که از این جنگ بزرگ وطنی ضعیف بر اساس توصیۀ سید ضیاءالدین
همچنین بازتاب مستند موقعیت منطق های و جهانی آگاهی داشت. و درهم شکسته بیرون آید». (طباطبائی) و پیگیری معینالوزاره
(۵مهر،۱۳۰۷تهران۸-بهمن،۱۳۸۹ژنو) سیاسی و اجتماعی ایران هستند. وی سالهای طولانی در روزنامههای د ر جلسۀ د و لت مو قت ، (حسین علاء) هشتاد و هشت تن
از همین رو ما به بازنشر گلچینی از معتبر ایران قلم زد و از بنیانگذاران ورخووسکی وزیر جنگ که پیوسته وثوقالدوله ،در پاسخ نامۀ و. از نمایندگان ادوار پیشین مجلس
آثار داریوش همایون میپردازیم که اصلی روزنامهی «آیندگان» بود یادآور میشد قشون را نمیتوان در مینورسکی نوشت «من با خوشوقتی شورای ملی (دورههای اول و دوم
در سالهای تبعید پس از انقلاب ۵۷ که صفح های نوین در تاریخچهی جبهه نگهداشت بی آن که بداند از تشکیل دولتی در پطروگراد و سوم) در منزل ارباب کیخسرو
با کیهان لندن نیز همکاری نزدیک روزنامهنگاری ایران گشود.همایون برای چه هدفی میجنگد ،صریحاً که تصمیم گرفته است از اصول (شاهرخ) جلسهای ترتیب دادند
داشت .مقالاتی که در این ستون مهارت روزنامهنگاری و تسلط خود اظهار داشت روسیه باید بیدرنگ دموکراتیک عدالت و احترام به حقوق و متن تلگرافی را که بهوسیلۀ
م یخوانید ،از آرشیو کیهان لندن بر زبان فارسی را با ایدههای سیاسی با آلمان قرارداد ترک مخاصمه امضا همه مل تها الهام بگیرد اطلاع حاصل مؤتم نالملک (حسین پیرنیا) تهیه
خویش در هم آمیخت و از دههی ۳۰ کند و هنگامی که صلح برقرار شد کردم .بنابراین صمیمانه در آرزوها و شده بود پس از بررسی و اصلاح،
انتخاب شدهاند. خورشیدی به این سو ،نوشت ههایی از شخص توانا و مقتدری زمام امور را تمن ّیات شما نهتنها برای ادامۀ روابط بهعنوان رئیس مجلس روسیه
ب هدست گیرد و نظم و امنیت را در دوستانه بین ایران و روسیه بلکه برای «دوما» به سنپترزبورگ مخابره
دگرگشت رژيم به سوی ريش ههای مرحلهناگزيریدرمبارزه توسعه روابط صمیمانهتری بین دو
اسلام یو انقلابی آن است و اين در کشور برقرار سازد. ملت شریکم .اطمینان دارم که کردند:
طبيعت نظام مافيائی -مذهبی است کیهان لندن شماره 11 - 1096اسفندماه 1384 اظهار چنان سخنانی از سوی تحولات آزادیخواهانه در امپراتوری
که هر چه فاسد تر و زورگو تر شود. وزیر جنگ ،اعضای کابینه را متحیر همسایه سوء تفاهماتی را که بر اثر دوم«اتوـسپططرآوقگارایدرئیس مجلس کبیر
دگرگشت اصلی در جامعه ايرانی گفت که پيکار سياسی مردمیاز سيزده سال پيش در نوشته ای ساخت .کوشیدند او را آرام کنند و روحیه مستبدانه رژیم ساقط شده در موقعی که ملت بزرگ روس
است که از کوردلی اسلام انقلابی دوره گشادگی دوم خردادی نخستين زير عنوان استراتژی پيکار سياسی بر سر عقل بیاورند ولی ورخووسکی پیش آمده بود از بین خواهد برد. بهواسطه جانفشانی فرزندان و
به سرهم بندی ملی مذهبی ،و از مردمی،امری بديهی را بررسی کردم بر عقیدۀ خود استوار بود و حرفش این تجدید حیات سیاسی بیشک جسارت فراموشناشدنی نمایندگان
آن به دمکراسی ليبرال گذر کرده فرصت خود را يافت. که بزودی به عنوان استراتژی پيکار به استقرار توافق و تفاهم بهتر بین خود در راه منظور عظیمی به پیروزی
است .خواست تغيير رژيم ،ديگر از در آن دوران اصلاح از درون که حزب مشروطه ايران با جمهوری را پس نگرفت و استعفا داد. دو کشور کمک کرده زمینه را برای قاطع نائل گشته ،وکلای مجالس
سوی سازشکار ترين عناصر مخالف هشت سال را دربر گرفت آرزوی اسلامیپذيرفته شد .بديهی از اين در همین احوال ،ولادیمیر
نيز به عنوان انتقامجوئی و خشونت مبارزه آسان و کم هزينه بر واقعيت نظر ،که استراتژیهای ديگر ــ
و قدرت طلبی رد نم یشود .ديگر به بيرنگی اصلاحات و فساد و سازشکاری ضربت نظام یيا حمله خارجی ــ يکی لنین مخفیانه بازگشت و رهبری انقلاب را ب هدست گرفت
دشواری کسی را جز در هواداران نظام اصلاح طلبانی که مانند رقيبان تخيلی و ديگری با منافع ملی ناسازگار
م یتوان يافت که پاسخ مشکل ايران را انحصارگر خود جامعه را به خودی بودند .پيکار سياسی مردم یچنانکه از ایلیچ (لنین) مخفیانه از سویس به آیندۀ سعادتمندانه در روابط دو ملت سابق ایران حاضر در طهران با نهایت
در جانشين کردن جمهوری اسلام یبا و غير خودی بخش م یکردند چيره عنوانش بر م یآيد بر بسيج نيروهای روسیه بازگشت و رهبری انقلاب همسایه فراهم خواهد ساخت تا بهتر مسرت مراتب تحسین و احترام
بود .بيشتر مردم ترجيح میدادند اجتماعی برای رسيدن به منظورهای را ب هدست گرفت .او جنگ جهانی همدیگر را بشناسند و به همدیگر خویش را برای مقاومت فداکارانهای
يک رژيم مردم ینداند. ظاهر سازیها و اصلاحات زبانی معين و استوار بر زمينه زندگی روزانه را پدیدهای استعماری ،با هدف که فقط نزد مدافعین حقیقت
همزمانی خواست تغيير رژيم در دوم خرداديان را تا م یتوانستند باور در زير يک نظام فاسد سرکوبگر؛ غارت منابع اقتصادی جهان ب هوسیلۀ احترام بگذارند». یافت میشود به آن هیأت محترم
محافل خارجی و مخالفان اصلی کنند و لحظه حقيقت را به عقب و گسترش دادن تدريجی مبارزات کاپیتالیستها میدانست و معتقد تحولات انقلابی در روسیه ،راه ابراز میدارند .مشعلی که چنین
جمهوری اسلامینبايد به عنوان بيندازند .خستگی انقلاب و جنگ صنفی و محلی به پهنه سياسی و بود ادامۀ جنگ ،به هر شکل و عنوان، خود را به سوی یک انقلاب فراگیر و دستهای نیرومند بین شرق و غرب
پشتگرمیبه بيگانگان رد شود .به هنوز گروههای بزرگی را از پذيرفتن عموم یاستوار است .در اين استراتژی، خیانت به سوسیالیسم بینالمللی هم هجانبه ادامه داد .گراندوک میشل استوار ساخته فروغ درخشانی است
مردم ايران ارتباطی ندارد که حکومت ناممکن بودن اصلاحات از درون يک نافرمانی مدنی و اعتراضات و تظاهرات است .لنین ،در تماس غیر مستقیم با برادر نیکلای دوم ناآرامیها را تاب که بالاخره عالم را منور خواهد کرد
آخوندی-سپاهی-بسيجی کار خود را حکومت هيولاوش که همه پليدی و اعتصابات و بهرهگيری از اختلافات فرماندهی ارتش آلمان ،که از طریق نیاورد و با صدور فرمانی که سرنوشت و آخرین ظلمتها را برطرف نموده
به جائی م یرساند که ديگران چاره نظامهای ايدئولوژيک و مافيائی را درونی گروه فرمانروا و شرايط مساعد رهبر حزب سوسیالیست سویس انجام تاج و تخت را موکول به ارادۀ مجلس مللی را که دنبال اصول مشترک
اش را ضربت نظامیيا از آن بهتر دارد و فساد و بی اخلاقی محض را خارجی ،سلاحهای اصلی هستند. گرفت ،نظریاتش را اعلام کرده بود و مؤسسان میکرد از سلطنت کناره میباشند قادر خواهد ساخت در
تغيير نظام سياسی میدانند .اين در جامه ايمان مذهبی پوشانده است، نيرو گرفتن مخالفان ،يک سر اين ژنرال لووندورف وسایل بازگشتش را گرفت .پس از آن لووف نیز جای خود محیط عشق برادرانه ،همدیگر را
نخستين بار نيست ،حتا در تاريخ خود باز م یداشت .پايان دوران دوم خرداد استراتژی است ،ناتوان شدن حکومت به روسیه فراهم ساخت تا به کمک را به آلکساندر کرنسکی لیدر حزب بشناسند .زندهباد روسیه آزادیخواه».
ما ،که خواست مردم با منافع ملی که مانند آغازش در انتخابات صورت سر ديگر آن .خاستگاه هردو نيز بی وی ،آلمان از جنگیدن در دو جبهه چند روز بعد (چهارشنبه 18
پارهای قدرتهای ديگر میخواند. گرفت ،مرحله تازه ای در جمهوری تناسب بودن رژيم حکومتی با خواست خلاص شود و نیروهای خود را در سوسیالیس تهای انقلابی سپرد. آوریل )1917وزارت امور خارجه
ما نم یتوانيم از مبارزه خود چشم یک جبهه ،ب همنظور نیل به پیروزی، دوران نخس توزیری کرنسکی از یا د د ا شتی بها مضا ی و لا د یمیر
بپوشيم چون ديگران نيز همان نتيجه اسلام یو پيکار سياسی مردم یشد. مردم و نيازهای جامعه است. 25ژوئیه تا هفتم نوامبر 1917 مینورسکی مستشار سفارت روسیه
را م یخواهند .مسئله عمده رابطه اين اين مرحله تازه را م یتوان از جمله با در آن هنگام استراتژی پيکار متمرکز سازد. طول کشید .کرنسکی ،سخنرانی دریافت داشت که متن بیانیه
دو است :نه آن اندازه بهم پيوسته که واژه ناگزيری بيان کرد .مردم را ناگزير سياسی مردم یبه جائی نم یرسيد، دراوایلماهنوامبر 1917بلشوی کها چیر هد ست و سیا ستمد ا ر ی حکومت موقتی روسیه بهریاست
عنصر ملی را کمرنگ کند و به خدمت کرده اند با واقعيت رژيم روبرو شوند و با آنکه اساسا درست بود .چند سالی کاخ زمستانی را در پطروگراد متصرف اصلاحطلب بود که زمانی کوتاه پرنس لووف را به اطلاع دولت ایران
بيگانه ببرد و نه آن اندازه دور که از رژيم ناگزير شده است هر ظاهرسازی پس از پايان جنگ و در گرماگرم شدند و وزرای دولت موقت را بازداشت یکهتاز میدان و وارث اقتدارات و
نقش گاه تعيين کننده فشار خارجی، و مصالحه را کنار بگذارد و به طبيعت يک دوران «سازندگی» به معنی کردند و نخستین دولت کمونیستی اختیارات امپراتور شد .او م یپنداشت م یرسانید.
بیبهرهشود.زيرااينواقعيترام یبايد سراسر ارتجاعی و آخرالزمانی خود ثروت اندوزی بی بند و بار آخوند با همان سلاحی که تأثیر آن را مکرر دولت موقت روسیه در این بیانیه،
پذيرفت که ديکتاتور یهای مدرن، برگردد .روياروئی گروههای اجتماعی و بازاری و «طبقه جديد» دلالان و جهان را تشکیل دادند. بر نمایندگان دوما آزموده بود ،با اصول سیاست داخلی و خارجی را
تکني کهای تسلط ،و دفاع از خود با رژيم نيز ناگزير شده است زيرا بساز و بفروشان ،کمتر م یشد انتظار «سر جرج بوکانان» آخرین سفیر سخنرانیهای پرشور انقلابی ،ملت که در نظر بود بهدنبال استعفای
دربرابر فشارهای اجتماعی و مخالفان حکومت اسلام یدر صورت خال صتر جنبش عمومیرا داشت .از درآمد انگلیس در دربار تزاری که از نزدیک روس را نیز تحت تأثیر قرار داده تزار نیکلای دوم بهکار بسته شود
سياسی را تکميل کرده اند ،بويژه اگر از انقلابی خود به چنان روياروئی در هر فزاينده نفت چيزی هم به پائين شاهد وقایع منجر به انقلاب بود بر اغتشاشات غلبه خواهد کرد .اما تشریح میکرد .از آن جمله اصلاح
منابع مالی برخوردار باشند که موازنه را گام دامن م یزند .حکومتی که خود را ت رها نشت م یکرد و دست آزادی که در یادداشتهای روزانۀ خود نوشته در آن سوی دروازههای پطروگراد، اوضاع وخیم مالی و دفاعی و مدافعه
نه دربرابر مردم بلکه امام زمان و چاه رئيس جمهوری «ميانه رو و عملگرا» است« :دولت کرنسکی هم مانند کسی صدای کرنسکی را نمیشنید. و محافظت وطن و دفع تعدی دشمن
پاک به زيان مردم برهم م یزند. جمکران مسئول م یداند کار کشور را در کشتار مخالفان در هر جا ،و به دولت امپراتوری بدون کمترین او نمیتوانست با کلمات دلنشین و
مردم دربرابر چنين حکوم تهائی به مقدار زياد گذاشته است و به اداره گلوله بستن تظاهر کنندگان از زمين مقاومتی از میان رفت .نه امپراتور و امیدبخش ،که با وسایل محدود آن تجاوزپیشه.
هر پشتيبانی را که بتوانند لازم دارند. بحران م یرسد؛ و بحران به سبب اين وهوا ،داشت گروههای اجتماعی را از نه کرنسکی هیچکدام نخواستند به روزگار امکان انعکاس وسیع نداشت، نکته حائز اهمیت در این بیانیه ،از
ما م یبينيم که جمهوری اسلام یتا شيوه و روحيه کشورداری ،هر روزه و نظر سياسی کم اثر م یساخت .مردم مخاطراتی که آنها را تهدید م یکرد سربازان گریخته از میدان جنگ و نظر ایران و ایرانیان ،تعهدات دولت
کنون توانسته است از برآمدن هر فزاينده است .ما نم یبايد توانائ یهای فرسوده از انقلاب و جنگ ،راه سلامت بهطور جدی توجه کنند .هر دو کارگران بیکار و کشاورزان گرسنه جدید روسیه دایر به رعایت حدود
نيروئی که رژيم را چالش جدی کند رژيم را در اداره بحران دست کم م یجستند و اگر هم تظاهراتی در قبل از آن که برای حفظ موقعیت را آرام کند .روسیه همچنان درگیر و حقوق کشورها و مل تهای دیگر
برآيد .جنبش دانشجوئی را اگر نتوانند بگيريم ولی اين «سندان اهريمنی»، م یگرفت از عنصر سياسی بی بهره خود اقدامی کنند سررشته کار را جنگ بود .دولت موقت تصمیم بود« :حکومت موقتی وظیفۀ خود
پراکنده و چند پاره کنند با زندانی به قول فردوسی ،رژي مهای نيرومندتر بود .روشنفکران به کار فکری بسنده از دست دادند .امپراتور هنگامی به داشت جنگ را ادامه دهد و سهم میداند این نکته را خاطرنشان سازد
کردن گسترده و گريزاندن فعالان از جمهوری اسلام یرا سائيده است .با م یکردند و همگان درپی آسان ترين اعطای مشروطیت و تشکیل مجلس خود را از پیروزی بهدست آورد. که مقصد روسیه آزاد آن نیست که
آن به بيرون بی سر م یسازند .در زندگی در بحران نم یتوان عمر دراز و کم هزينه ترين راههای بهبود نسبی ملی رضا داد که کار از کار گذشته لووف و کرنسکی و سیاستمدارانی به ملل سائره حکمرانی نموده حقوق
زندا نهائی که دالا نهای مرگ است داشت .سياس تهای رژيم همه را از و تعديل فشارها بودند .ته ماندههای بود .کرنسکی هم موقعی برای مقابله که قدرت را در پطروگراد ب هدست دیگران را تصرف و اراضی آنان را
رهبران سياسی مانند اکبر گنجی را بيرون و درون از آن بيگانه م یکند ،و گفتمان انقلابی و گرايش ملی مذهبی دست بهکار شد که بلشوی کها تمام گرفته بودند بر تعهدات خود در قبال تملک نماید .روسیه آزاد میخواهد
به حال نيمه جان در م یآورند يا چنان بی ميل ترين را نيز به جبهه گرفتن هنوز بر جامعه چيرگی داشت و پادگان پطروگراد را با خود همراه کشورهای متفق تأکید میورزیدند صلح محکمی که اساس آن بر روی
م یترسانند که در بيرون زندان آوازی وا م یدارد .پيوستن سه کشور اروپائی تودههای مردم پاک از عوالم انقلابی ساخته بودند .اگر از من خواسته شود در حالی که ملت روسیه از جنگ آزادی و حفظ حقوق ملل و اقوام
از آنها بر نيايد .دربرابر جنبش کارگری به پيکار ضد برنامه اتمیجمهوری نبريده بودند .دانشجويان که پيشتاز وضع دولت تزاری و حکومت موقتی خسته شده بود .سربازان گروهگروه استوار گردد برقرار سازد .ملت روس
پاسخ آنها به زندان انداختن دسته اسلامی ،و را یهای موافق روسيه و خيز شهای سياسی ضد ديکتاتوری را با کوتاهترین عبارت توضیح دهم، از جبهه میگریختند و در شهرها نم یخواهد بهواسطه تجاوز به حقوق
جمعی و شکنجه رهبر اعتصاب وبيکار چينبهقطعنام ههایمخالفميلبمب هستند از انجم نهای اسلام یپا فرا در این دو کلمه خلاصه میکنم :از و روستاهای وطنشان به شورشیان دیگران قوای خویش را توسعه دهد و
کردن کارگران است تا در ترکيبی از سازان نطنز نمون ههائی از اين ناگزيری در عین حال نم یتواند راضی گردد
فشار مالی و بيم جان از پا درآيند. بشمار م یرود .در درون نيز نوميد تر نم یگذاشتند. دست دادن فرصت»! م یپیوستند.
در بيرون با گشودن درهای ايران بر شدن مردم از اصلاحات ب یهزينه ،و چهار سالی بعد منظره تغيير يافت.
پناهندگانی که «در بازگشت به ايران گستاخی و زياده روی سران حکومت، کار فرهنگی چند ساله روشنفکران و
اعدام م یشدند» اکثريت بزرگی را به شدت گرفتن اعتراضات انجاميده بيرون آمدن نسل تازه دانشجويان
غير فعال کرده اند .بقيه کارشان را که اعتصابات صنفی و بازتابهای و دانشآموختگان دانشگاه ،مرحله
نيز کسانی انجام م یدهند که فضای سياسی آنها نمونه آن است .ما بطور تازهای را در مبارزه سياسی
سياسی را در عدم اعتماد و ابتذالی فرو قطع وارد سخت ترين دوران برای مردمیآغاز کرد که بزرگ ترين
برده اند که کمتر کسی رغبت درگير جمهوری اسلام یشده ايم .در هشت ويژگی آن گشادگی نسبی سياست و
ساله جنگ با عراق ،ايران با دشمنی بالا گرفتن کشاکش درونی رژيم بود.
شدن با آن رام یيابد. کوچک تر از خود م یجنگيد و مردم از پرده بيرون افتادن راز آدمکش یهای
چشمداشت اينکه مبارزان جدی در کنار حکومت م یبودند .چه کسی زنجيره ای و نقش سران رژيم در ترور
تر رژيم ــ آنها که مشکلشان نه جز مجاهدين خلق م یخواست عراق رهبران حزب دمکرات کردستان؛ و
مبارزان ديگر بلکه سرنوشت تباه ايران رسوائی خودکشی کارگردان اصلی
است ـ خود را از پشتيبانی سياسی پيروز بدر آيد؟ کشتار مخالفان رژيم ،بيم مرگ در هر
و ديپلماتيک و اخلاقی قدرتهای *** لحظه را برطرف کرد .روزنام ههائی که
بيگانه بی بهره سازند دور از واقع و تغيير رژيم در ايران امروز ديگر به آزادی و فراوانی بی سابقه انتشار
بی پايه است .ما م یبايد اين پشتيبانی نه يک شعار است و نه ،تنها از سوی م یيافتند با افشاگر یهای خود مردم
را به بيشترينه برسانيم .تجربه اروپای کشورهائی که با دورنمای يک رژيم را دلير تر کردند و به بح ثهائی دامن
خاوری در دوران جنگ سرد پشت سر تروريست دارای بمب اتم یروبرويند زدند که در تغيير گفتمان سياسی
ماست .امپراتوری شوروی را امواج و بهترين راه جلوگيری از برخورد موثر افتاد .جنبش دانشجوئی که
آزاديخواهی از بيرون و درون غرق نظام یرا در روی کار آمدن يک نظام فراورده مستقيم دوم خرداد بود با
کرد و هيچ جنبش آزاديخواهانه از دمکراتيک میبينند پيش کشيده نخستين تظاهرات سراپا سياسی
پشتيبانی بيرون زيان نديد .در بيشتر م یشود .نيروهای سياسی ايران پس تاريخ جمهوری اسلام یکه در 18تير
جاها پشتگرم یبه نيروهای بيرون بود از بحثهای دراز درباره دگرگشت برضد رژيم در گرفت خط سير آينده
تدريجی رژيم آخوندی ،اکنون به مبارزه را کشيد .بی مبالغه م یتوان
که مبارزان را دلير کرد. اين واقعيت سر فرود آوردهاند که
ادامه در صفحه 17
* سخنرانی در کنفرانس امريکائی حزب
مشروطه ايران ،سياتل 18و 19فوريه2006