Page 6 - (کیهان لندن - سال سى و ششم ـ شماره ۲۳۴ (دوره جديد
P. 6
صفحه - Page 6 - 6شماره ۱۷۰۰
جمعه ۳تا پنجشنبه ۹آبا نماه 139۸خورشیدی
بسیاری از آنان که دروغ م یگفتند و به درد دل شهبانو فرح پهلوی به مناسبت =بار اولی که شما را از
شما و کارهای شما خرده م یگرفتند، صدمین زادروز شاه فقید نزدیک دیدم در سفارت
اینک متوجه شد‌هاند که کمک آنها ایران در پاریس بود که
برای بر هم زدن ایران چه فجایعی در مخلیه شما هر ایرانی از هر دین ،از آن روز که تاسیسات عظیم ذوب ورزش همانگونه که خود ورزشکار و کوش شتان برای بهبود وضع ایرانیان دانشجویان را پذیرفتید .من
برای ملت ایران و حتی ممالک اطراف هر قوم ی و از هر منطق های ایرانی بود و آهن اصفهان را گشودید به من بودید به بچ هها یاد داده شود. بود و عشقی عجیب به خاک این مرز و و دانشجویان دیگر از دیدار
ایران به بار آورده است .ملت ایران بایستی احترام او در جامعه برابر باشد. گفتید بالاخره توانستم با وجود تمام پادشاهخودخوشحالبودیم.
هر روز بیشتر به این نتیجه م یرسد بر همین اساس بود که پادشاهان، کارشکن یهای دائم ی خارجیان این وقتی ولیعهد کوچک بود و با جدیت بوم که نامش ایران بود داشتید. از من پرسیدید چه درس
که تهم تهایی که حکومت بعدی رؤسای جمهور ،نخست وزیران و دیگر در مراسم مختلف حاضر م یشد و چندی بعد که رضا به دنیا آمد م یخوانم ،گفتم معماری و
به شما زد دروغ بوده؛ آنها هنوز هم بزرگان کشورها از شرق و غرب دنیا آرزوی دیرینه پدرم را بر آورده کنم. م ّحبت و احترام همه را بر م یانگیخت خوشحال بودید نه فقط به خاطر تعجب کردید چون در آن
دروغ م یگویند .خارجیانی که در به پا برای شرکت در مراسم بزرگداشت هر بار که دانشگاهی ،کارخان های، خوشحالبودید.وقتیولیعهدوعلیرضا اینکه پسری داشتید بلکه از مردمی زمان زنان به ندرت رشته
کردن فاجعه ۱۳۵۷به شورشیان همه تاریخ ایران به ایران آمدند .با یاری بیمارستانی ،ورزشگاهی و شرکت پرواز تک و بدون استاد خلبان در که با چنان مهربانی و اشتیاق برای معماریراانتخابم یکردند.
نوع کمک رساندند نیز متوجه اشتباه ه ممیهنان بیش از ۲۵۰۰مدرسه بزرگی در ایران ساخته م یشد برای سنین پایی نتر از معمول پرواز کردند خو شآمد فرزندتان اتومبیل شما را به مادرم نوشتم که چقدر
بزرگ خود شد‌هاند ،ولی منافع خود را در روست‌اها ساخته شد ،در ممالک شما روز خوشی بود .هر بار دانشجویان خوشحالی و غرور را در چشمانتان از زمین بلند کردند و شما را همراهی خوشحال شدم که شما را
دارند .ایرانیان و حتی آنان که پس از خارج درباره تاریخ ایران سخنرانی شد ایرانی در خارج در رشته خود موفق دیدم،چشمانتانمحزونبود.
سال ۱۳۵۷به دنیا آمد‌هاند به درستی نمایشگاه برگزار شد و کتاب چاپ شد. م یشدند خوشحال بودید و سعی م یدیدم .من نیز به خود م یبالیدم. کردند سپاسگزار بودید. =آن روز که ازایران خارج
فهمید‌هاند چه پیشرف تهای شگرفی از همان اوایل همسری همواره م یکردید آنها را تشویق کنید و هیچگاه شما را عصبانی و پرخاشگر پیوسته م یگفتید که بایستی شدیم و بار اندوه و اشک را
در زمان پادشاهی شما به انجام رسیده پشتیبان و راهنما و مش ّوق من بودید تا مقدماتی ایجاد کنید که به ایران ندیدم؛ همواره با متانت و مسلط بر تغییرات بزرگی در جامعه ایجاد شود در چشمانتان دیدم باز هم
بتوانم در زمین ههای مختلف به کمک برگردند و به میهن خود خدمت کنند. اعصاب خود بودید ،مهربان با نزدیکان ا ّما بسیاری از صاحبان قدرت با آن گله نکردید و مدت کوتاهی
است. ه ممیهنان بشتابم؛ روزی نیست که در دوران پادشاهی خود ارتشی و زیردستان بخشنده حتی به آنان که مخالفت م یکردند .سا لها بود که که پس از آن در بین ما
«خدابیامرز» نام شما در ایران شده از شما در تفکراتم تشکر نکنم و از قدرتمند ساختید که بسیاری از قصد جان شما را کردند .فقط خیانت سعی م یکردید تغییرات بنیادی به بودید هیچگاه از ملت ایران
است و مردم م یگویند روحش شاد. خارجیان از قدرت این ارتش هراس به ایران برای شما غیرقابل بخشش وجود آورید ولی نم یشد تا بالاخره
امروز نیستید که ببینید بر سر ایران و نبودنتان تاسف نخورم. داشتند و کسی یارای تجاوز به خاک بود .با همه کارشکن یها و سخت یها «انقلاب سفید» را پیشنهاد کردید شکایتینکردید.
ایرانی در این چهل سال چه آورد‌هاند. آن روز که ازایران خارج شدیم و بار ایران را نداشت .بدخواهان از خرجی که دیده بودید هیچگاه شکایتی و م ّلت ایران به خواسته شما جواب
مملکتی که در دوران ۳۷ساله اندوه و اشک را در چشمانتان دیدم باز که برای ارتش ایران م یشد خرده نم یکردید مانند این بود که بر فراز مثبت داد .افرادی سعی کردند با شاهنشاها:
پادشاهی خود با کمک ایرا ندوستان شورش و بلوا از این انقلاب واقعی که صد سال از زادروز شما گذشت و
ساختید که با تمام ممالک دنیا بد یها پرواز م یکردید. این روزها بسیاری از ه ممیهنان به
پیما نهای دوستی و مو ّدت داشت، یاد شما هستند ،در فکر روزی هستند
ایران و ایرانی در دنیا سربلند و محترم که با چشمانی اشکبار مجبور به ترک
وطنی شدید که با تمام وجودتان به
بودند و امید به آینده داشتند. آن عشق م یورزیدید .چهل سال از آن
در ایران که در سال ۱۳۵۵بیش از روز گذشته و دیگر در میان ما نیستید
یک میلیون نفر خارجی در آن مشغول تا ببینید چه بر ایران و ایرانی گذشته
کار بودند و در آن بیکاری وجود نداشت
امروزمیلیو نهانفرزیرخطفقرزندگی و م یگذرد.
م یکنند .میلیو نها ایرانی میهن را به به یاد دارم اولین بار که شما را از
اجبار ترک کرد‌هاند ،بسیاری در ایران دور دیدم روزی بود که بعد از آزادی
ب یخانما ناند ،بچ هها دستفروشی و آذربایجان به تهران برگشته بودید و
گدایی م یکنند ،چه تعداد کارخان هها از خیابان پهلوی م یگذشتید و مردم
که در اثر ب یلیاقتی و فساد دست به استقبال شما در کنار خیابان آمده
اندرکاران از کار افتاده که حتی امکان بودند .من ،کودکی خردسال ،از روی
پرداخت حقوق کارگرانشان را نیز پشت بام ی که با مادر و خویشان
ایستاده بودیم به شما دست تکان
ندارند. م یدادیم و شما ما را دیدید و دست
فساد روحانیان و دولتیان زبانزد
خاص و عام همه از ایرانی و خارجی تکان دادید.
شده است .پاسداری از محیط در دوران بچگی و جوانی م یدیدم
زیست که مورد توجه شما بود امروز که روز به روز وضع مردم مناس بتر
با ندان مکاری اینان فاجع های به بار م یشد -بجای آب جوی ،شهر
آورده که بارش را نس لهای آینده لول هکشی شد ،برق به منزل راه یافت،
خواهند کشید .زورگویی قدرتمندان خیابا نها اسفالت شد ،شه رها منظ متر،
به مردم ،زندانی کردن این و آن بدون منازل زیباتر ،تغذیه و بهداشت بهتر و
هیچ پایه و اساسی ،ست مهایی که بر کار بیشتر ،مدارس جدید و ورزشگا‌هها
زنان ایران رفته و م یرود و خوار یهایی احداث م یشد؛ پیشرفت را احساس
که کشید‌هاند زبانزد جهان شده. م یکردم و مردم راضی .نابسامان یهایی
سرمای ههای ایران به تاراج برده م یشود هم اتفاق افتاد؛ به شما سوء قصد شد
و با درایت و بردباری توانستید از این
و خجالتی از این بابت نم یکشند.
در این چهل سال که دیگر بین ما اتفاقاتبگذرید.
نیستید دو فرزند عزیزمان علیرضا و
لیلا دیگر در بین ما نیستند ،اگر بودید
م یدیدید که رضا ولیعهد شما با تمام
شهبانو فرح در قاهره بر مزار خانواده پادشاهی در سال ۱۹۷۸ ۲۶دی ۱۳۵۷؛ لحظ هی وداع با دولتمردان و پایوران وقت شهبانو فرح پهلوی در
شاه فقید لباس عروسی
هم گله نکردید و مدت کوتاهی که ّهم و غ متان فقط ایران و ایرانی بود م یگرفتندولیدیدیمکهپسازفاجعه برای اکثریت م ّلت ایران و مخصوصاً
وجودش در تمام این سا لها به فکر پس از آن در بین ما بودید هیچگاه از هر روز صبح که بیدار م یشدید به سال ۱۳۵۷و تضعیف ارتش چگونه برای زنان پیشرفتی شگرف بود، سا لها بعد چندین بار به من گفتید،
ایران و ایرانیست و برای آزادسازی آن «شما آن روزها را ندیدید که قوای
فعالیت م یکند و همسرش یاسمین ملت ایران شکایتی نکردید. آسمان نگاه م یکردید؛ گزارش مقدار عراق به ایران حمله کرد و هشت مخالفتکنند. بیگانه میهن ما را تسخیر کرده بود و
آگاه و دلسوز در کنار او بخصوص در با اینکه تقریباً هر روز خبر از اعدام از آن پس جامعه ایران با سرعت سرباز روسی در دروازه تهران از من
امور زنان فعالی تهای خود را دارد. خدمتگزاران صدیق ایران به دستور باران را م یخواندید که در ایران باریده سال جنگ باعث چه خسارت باور پیشرفت م یکرد .کشاورزان مالک هم کارت شناسایی برای خروج و ورود
اگر بودید ،م یدید که فرحناز تمام روحان یای مامور روحانی دیگری زمین شدند و این آرزوی دیرینه شما به پایتخت میهنم م یخواست ».آنجا
این سا لها به یاد شما و عشق شما م یرسید و اندوه شما را از مرگ بود و روزی که باران م یآمد خوشحال نکردنی مالی و جانی برای ایران شد. بود که از عنفوان جوانی به آن فکر بود که متوجه شدم چه رنج بزرگی در
زندگی م یکند و ای کاش بودید که سرداران ،دولتمردان و سازندگان بودید .ایران پیش م یرفت ،ملّت کار گواینکهجوانان کشورتانشایدهنوز م یکردید .سپاهیان دانش ،آبادانی و آغاز پادشاهی خود کشیدید تا بالاخره
از دیدن نو‌ههایتان نور ،ایمان ،فرح و ایران م یدیدم ،در اتا قتان م یرفتید مسکن و بهداشت فعال شدند .آ بها توانستید تسخیرگران را با زحمت زیاد
ایریانا ل ّذت م یبردید و آنها شما را در و ساع تها در سکوت بودید؛ رفتارتان به درستی نم یدانند که با شما ایران م یکرد و ام ّید به آینده داشت. ملی شد؛ زنان هر روز فعا لتر شدند
آغوش م یگرفتند .نیستید که ببینید همانگونهبامحبتبهاطرافیانوبچ هها و آنان از حقوق خود دفاع م یکردند؛ از خاک ایران بیرون کنید.
آنها به داشتن پدربزرگی مانند شما بود -بانویی نوشت «بایستی خداوند آن روز که ثروت عظیم ما یعنی نفت آینده چه م یتوانست باشد .به سوی تغییرات بنیادی ایران چشمگیر بود بار اولی که شما را از نزدیک دیدم
این پادشاه را خیلی دوست م یداشت و گاز کامل ًا در تسلط ایران در آمد در «تمدن بزرگ» ،کتابی که شما در سال اما عد‌های که از دولت و ملت سوء در سفارت ایران در پاریس بود
چقدرافتخارم یکنند. که به او قدرت مقابله با این سخت یها استفاده م یکردند ،حاضر به همکاری که دانشجویان را پذیرفتید .من و
اگر بودید م یدیدید که ملت ایران، را در حالی که بیماری جانکاهی داشت این روز که قرار داد کنسرسیوم (سال ۱۳۵۶منتشر کردید ،نماد رؤیایی بود برای پیشبرد ایران به طرف جامع های دانشجویان دیگر از دیدار پادشاه خود
ملتی بزرگ که م یشناختید به وسائل مترقی و مرف ّه نبودند از همه کارهای خوشحال بودیم .از من پرسیدید چه
مختلفبرایآزادیخودمبارزه م یکند داده بود». )۱۳۳۳لغو شد و بجای آن قرارداد از آیند‌هی ایران که در سراسر زندگی مثبتی که در مملکت م یشد خرده درس م یخوانم ،گفتم معماری و
و م یتوانم به شما اطمینان بدهم که در در قاهره پس از دربدر یها که ما را به م یگرفتند و زهر خود را در میان مردم تعجب کردید چون در آن زمان زنان
این مبارزه موفق و پیروز خواهد شد و این مملکت و آن مملکت م یفرستادند جدید تحت عنوان خرید و فروش نفت مسیر کار و کوشش شما را تعیین م یپاشیدند اما در آن موقع پیشرفت به ندرت رشته معماری را انتخاب
سربلند و پیشرو به سوی آیند‌های بهتر و بزرگواری انورالسادات و ملت مصر که م یکردند .به مادرم نوشتم که چقدر
گام بر خواهد داشت و قدر زحمات ما را پذیرفتند آخرین بار در آن روز با اعضای کنسرسیوم منعقد شد که کرده بود .در این کتاب نوشت هاید آنچه سریع ایران زبانزد دنیا شده بود. خوشحال شدم که شما را دیدم،
شما و پدر بزرگوارتان را م یداند. سخت و پر از اندوه که چشمان خود را فرحناز ،علیرضا و لیلا به دنیا آمدند با
نور بر تاریکی پیروز خواهد شد و ایران برای همیشه بستید کیس های از خاک نتیجه آن اداره مطلق و کنترل کلیه برای ایران فردا آرزو م یکردید و به آنهابامح ّبتوبردباریرفتارم یکردید چشمانتان محزون بود.
ایران در زیر سرتان بود و برای من و مواظب بودید تا درسشان را بخوبی در تابستان ۱۳۳۸از پاریس به تهران
از خاکستر خود بر خواهد خواست. آنچه بر من گذشت غیرقابل بیان است. عملیات نفتی در حوزه قرارداد قبلی سوی آن گام برم یداشتید .رسیدن به بخوانند و رفتارشان با دیگران بدون برگشتم و افتخار آشنایی با شما را
روانتان شاد. حدود چهل سال از آن روز م یگذرد. تک ّلف و آرام باشد و نیز تاکید داشتید پیدا کردم؛ دیدار به ازدواج رسید و از
کنسرسیوم به شرکت ملی نفت ایران چنین ایرانی نیاز به زمانی زیاد نداشت. همان روزهای اول م یدیدم تمام وقت
۴آبان ۲۶-۱۳۹۸اکتبر ۲۰۱۹
منتقل شد که درواقع اجرای کامل در دوران پادشاهی خود با درایت و
اصل ملی شدن صنعت نفت بود -شما متانت ایران را قدرتمند و ایرانی را سر
تاچهحدخوشحالشدهبودید.شرکت بلند کردید با تقریباً تمام ممالک دنیا و
ملی نفت ایران در ردیف بزرگترین همسای ههاروابطدوستانهوصل حجویانه
شرک تهای نفتی جهان درآمد .بر قرار کردید .سعی نمودید در آن
اما همه نم یدانستند که در طی روزگار که دنیا دو قطبی بود تعادلی
سالیان متمادی چه فعالی تهایی و چه در روابط ایران با هر دو قطب شرق و
نبردهای بی نالمللی اتفاق افتاد تا این غرب ایجاد کنید و پایگاه صلحی در
خاورمیانهباشید. م ّهم به انجام رسید.
