Page 24 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۱۶ (دوره جديد
P. 24

‫«حزب رستاخیز»‬                ‫در اختیار داشت نتوانست تظاهراتی مانند تظاهرات جنبش‬                                               ‫صفحه‌‌‌‪‌‌۲‌‌‌4‬شماره‌‪‌188۲‬‬
‫و ا ّما در مورد حزبی که به همین نام رستاخیز در پایان‬      ‫رستاخیز ملی ترتیب دهد که مردم خودشان با پای خود‬                                   ‫جمعه ‪ ۲۶‬خرداد تا ‪ 1‬تیرماه ‪140۲‬خورشیدی‬
‫دوران پادشاه درست شد‪ .‬در اسفندماه ‪ ۱۳۵۳‬از وزارت‬           ‫و با عشق و علاقه به ایران در تظاهرات شرکت کنند و از‬
‫دربار به من اطلاع دادند که روز یازدهم همان ماه‪ ،‬ساعت‬      ‫دل شعار بدهند و کف بزنند و پاینده ایران بگویند‪ .‬بیشتر‬     ‫به هر حال‪ ،‬کیهان را با ناراحتی بسیار ترک کرد‪.‬‬
‫چهار بعد از ظهر‪ ،‬به کاخ نیاوران بروم و در جلسهای که‬       ‫کسانی که عضویت حزب دولتی ایران نوین را میپذیرفتند‬         ‫ولی میدانستم که او گزارش ملاقات را به عرض شاهنشاه‬
‫در حضور شاهنشاه تشکیل میشود شرکت کنم‪ .‬آن روز‬              ‫کسانی بودند که دنبال مقام یا نفوذ و یا پول بودند‪ .‬در‬      ‫خواهد رساند‪ .‬مترصد بودم ببینم چه پیش خواهد آمد‪ .‬کم‬
‫سرساعت ‪ ۴‬بعد ازظهر به کاخ نیاوران رفتم دیدم بسیاری‬        ‫جنبش رستاخیز ملی خبری از مقام و پول و نفوذ نبود‪.‬‬          ‫کم زمزمه تبدیل کانون مترقی به حزب از گوشه و کنار و‬
‫از شخصیتهای مملکتی مانند نخست وزیر‪ ،‬رؤسای‬                                                                           ‫حتی از زبان اعضای کانون شنیده میشد و طولی نکشید‬
‫مجلسین‪ ،‬عدهای از وزراء و نمایندگان مجلس سنا و شورای‬             ‫درجنبش رستاخیز همه با صدای بلند میخواندند‪:‬‬          ‫که «حزب ایران نوین» تأسیس گردید‪ .‬تفاوت بین «رستاخیز‬
‫ملی و مدیران روزنامهها و همچنین خبرنگاران و عکاسان‬                             ‫ای هموطن برخیز این زمان‬              ‫ملی» و «حزب ایران نوین» بیشتر از این جهت بود که اولی‬
‫روزنامههای داخلی و خارجی نیز حضور دارند‪ .‬علاوه براین‪،‬‬                             ‫تا گردد آباد کشور ایران‬           ‫چند ساله و مردمی بود و دومی حزب یکشبه و دولتی‪.‬‬
‫دوربینهای تلویزیون و دستگاههای رادیو در سالن نصب‬                                   ‫با عشق ایران برپا خیز‬            ‫تفاوت سومی هم وجود داشت‪ :‬جنبش رستاخیز متکی به‬
‫شده بود تا بیانات شاهنشاه در سراسر کشور پخش شود‪.‬‬                                     ‫با پرچم این رستاخیز‬            ‫کمک بسیار محدود مردم بود در صورتی که «حزب ایران‬
‫حدس زدم که باید خبر مهمی باشد‪ .‬سر ساعت ‪ ۴‬بعد از ظهر‬                                  ‫مردم در تالار کیهان‬            ‫نوین» بودجهای نامحدود داشت و از نفوذ و امکانات دولت‬
‫رئیس تشریفات دربار تشریففرمایی شاهنشاه را اعلام نمود و‬
‫شاهنشاه تشریففرما شدند و پشت میکروفون قرار گرفتند‪.‬‬        ‫در مورد تالار کیهان و ارتباط آن با جنبش رستاخیز ملی‬                          ‫نیز در سراسر کشور بهره میبرد‪.‬‬
‫شاهنشاه ابتدا درباره اوضاع آشفته ایران قبل از سلسله‬       ‫باید توضیح بدهم که در آغاز تالار کیهان اختصاص به‬          ‫با این تفاوتها که وجود داشت باز ما آماده بودیم که‬
‫پهلوی و از پیشرفتهای کشور در زمان سلطنت رضاشاه‬            ‫پذیرایی از مهمانان کیهان داشت‪ .‬بعدها که کیهان توسعه‬       ‫راه خودمان را ادامه دهیم و رستاخیز ملی را مردمیتر‬
                                                          ‫یافت‪ ،‬مراجعهکنندگان نیز در تالار کیهان پذیرایی میشدند‬     ‫سازیم ولی پس از چندی با جریان تازهای روبرو شدیم‪.‬‬
                                                          ‫و نویسندگان و خبرنگاران به دیدن آنها میرفتند و مطالب‬      ‫در سخنرانیها آنقدر نام شاهنشاه را میبردند و زندهباد‬
                                                                                                                    ‫شاه میگفتند و کف میزدند که سخنرانیها تحتالشعاع‬
‫شهبانو فرح و محمدرضاشاه پهلوی‬                                                                                       ‫شعارها قرار میگرفت‪ .‬مانند این بود که جمعیتی را‬
                                                                                                                    ‫آوردهاند که فقط فریاد کنند «زندهباد شاه‪ ،‬شاه‪ ،‬شاه‪ ».‬تملق‬
‫و در دوره سلطنت خودشان که مخصوصاً در اثر انقلاب‬           ‫آنان را برای چاپ در ان یا نشریات دیگر یادداشت میکردند‪.‬‬    ‫و چاپلوسی را به حد کمال رسانده بودند‪ .‬این زیادهرویها‬
‫شاه و مردم نصیب مردم ایران شده است بیاناتی فرمودند‪.‬‬       ‫بیشتر مراجعهکنندگان اعضای انجمنهای محلی و‬                 ‫و تملقگوییهای «حزب ایران نوین» دردسری برای جنبش‬
‫قسمت دوم بیانات شاهنشاه بسیار بسیار مهم بود و به‬          ‫کارمندان دولت یا بخش خصوصی‪ ،‬ورزشکاران‪ ،‬فرهنگیان‬           ‫رستاخیز [جنبش مربوط به کیهان] شد‪ .‬از مقامات امنیتی به‬
‫نظر میآمد که آنچه قبل ًا فرموده بودند مقدمهای بود برای‬    ‫و هنرمندان و بازاریان بودند‪ .‬تالار کیهان پیش از جنبش‬      ‫ما مراجعه کردند که علت اینکه در تظاهرات رستاخیز مانند‬
‫اعلام آن تصمیم مهمی که اتخاذ فرموده بودند‪ .‬آن تصمیم‬       ‫رستاخیز ملی ساخته شده بود‪ .‬البته پس از اینکه رستاخیز‬      ‫تظاهرات «حزب ایران نوین» شعار زندهباد شاه را تکرار‬
‫این بود به زبان شاهنشاه‪ :‬به کسانی که به قانون اساسی‪-‬‬      ‫ملی فعالیتهای خود را شروع کرد برای انجام برخی مراسم‬       ‫نمیکنیم و فقط به یکبار اکتفا میکنیم چیست‪ .‬ما نتوانستیم‬
‫نظام شاهنشاهی و انقلاب ششم بهمن عقیده دارند‪ -‬ما‬           ‫از تالار کیهان هم استفاده میشد‪ .‬رفت و آمد به تالار کیهان‬  ‫به این مقامات بفهمانیم که تمام اصول رستاخیز و همه این‬
‫امروز این پیشنهاد را میکنیم‪ .‬ما امروز یک تشکیلات جدید‬     ‫روز به روز توسعه مییافت‪ .‬آمار ماهانه نشان میداد بطور‬      ‫سخنرانیها و تظاهرات درباره انقلاب شاه و مردم است که‬
‫سیاسی را پایهگذاری میکنیم و اسمش را هم بد نیست‬                                                                      ‫از بیست سال پیش توسط کیهان شروع شده و بیست سال‬
‫بگذاریم رستاخیز ایران یا رستاخیز ملی‪ ،‬ببینید چنین‬          ‫متوسط روزی بیش از صد نفر در تالار پذیرایی میشدند‪.‬‬        ‫هم است‪ ،‬یعنی از اولین روز انتشار کیهان‪ ،‬که ما درباره‬
‫سابقهای بوده یا نبوده یکی از این اسمها را انتخاب میکنیم‬   ‫این رفت و آمدها از لحاظ روابط عمومی نیز برای کیهان‬
                                                          ‫مفید بود زیرا کسانی که به تالار کیهان میآمدند قسمتهای‬            ‫همین اصول نوشتهایم و باز هم خواهیم نوشت‪.‬‬
    ‫به شرطی که اشکالات حقوقی یا قانونی نداشته باشد‪.‬‬       ‫مختلف مؤسسه را نیز میدیدند و مشاهدات خود را برای‬          ‫ولی مقامات امنیتی از ما میخواستند که بجای یکبار‬
‫از اینکه شاهنشاه اسم «رستاخیز ملی» رابرای حزب جدید‬        ‫دوستان و آشنایان حکایت میکردند‪ .‬همچنین رسم بر این‬         ‫چندین بار اسم شاه برده شود و برای هر بار مردم‬
‫انتخاب فرمودند ی ّکه خوردم و هاج و واج ماندم؛ پیش خود‬     ‫شده بود که هروقت سمیناری یا کنفرانسی در تهران تشکیل‬       ‫شرکتکننده چندین بار زندهباد شاه‪ ،‬شاه‪ ،‬شاه بگویند‪ .‬آنها‬
‫میگفتم مگر ممکن است که شاهنشاه پس از ده دوازده‬            ‫میشد نمایندگانی که چه از خارج و چه از شهرستانها به‬        ‫از ما انتظار داشتند که بیشتر وق ِت سخنران به «زندهباد‬
‫سال هنوز اسم رستاخیز ملی را به خاطر داشته باشند و آن‬      ‫تهران میآمدند یک روز مهمان کیهان بودند و پس از صرف‬        ‫شاه» اختصاص داده شود تا به اصل سخنرانی‪ .‬این خواسته‬
‫را مناسبترین اسم برای حزب جدید بدانند؟ همچنین از‬          ‫ناهار یا شام از کیهان بازدید میکردند و فیلمهای کیهان و‬    ‫مأموران همان چیزی بود که ما از آن فرار میکردیم‪ ،‬نه برای‬
‫خودم میپرسیدم چرا شاهنشاه آن روزی که رستاخیز ملی‬          ‫رستاخیز ملی را مشاهده میکردند و با خاطره خوبی کیهان را‬    ‫اینکه از بردن نام شاهنشاه بیم داشتیم‪ ،‬بلکه از آن رو که‬
‫تمام ایران را فرا گرفته بود و اسمیهم از «حزب ایران نوین»‬  ‫ترک میکردند‪ .‬خبرنگاران و نویسندگان کیهان نیز با استفاده‬   ‫اگر این کار را میکردیم مردم تصور میکردند جنبش ما یک‬
‫نبود این تصمیم را اتخاذ نفرمودند؟ تصمیم داشتم در یکی‬      ‫از فرصت پرسشهای خود را با مهمانان در میان میگذاشتند‬       ‫حرکت دولتی است و در نتیجه موفقیتهایی که به دست‬
‫از شرفیابیها این سؤال را مطرح کنم ولی موقعیت اجازه‬        ‫و یا به آنها توضیح میدادند و به این ترتیب آشنایی بسیار‬
                                                          ‫نزدیکی بین بازدیدکنندگان و کیهانیها ایجاد میشد‪.‬‬                                   ‫آورده بودیم باطل میشد‪.‬‬
     ‫نداد و هنوز هم که این خاطره را مینویسم این‬                                                                     ‫به هر حال‪ ،‬دخالت مأموران ادامه پیدا کرد و کار به جایی‬
                                                                                                                    ‫رسید که مأموران در تظاهراتی که در تهران برپا میشد‬
                                                                                                                    ‫نیز دخالت و کارشکنی میکردند‪ .‬برای اینکه کار به زد و‬
                                                                                                                    ‫خورد و پیشامدهای دیگر نرسد جلسهای با شرکت نمایندگان‬
                                                                                                                    ‫کانونهای رستاخیز ترتیب دادیم و موضوع را مطرح کردیم‬
                                                                                                                    ‫و به این نتیجه رسیدیم که باید تا آنجا که ممکن است تعداد‬
                                                                                                                    ‫سخنرانیها را کم کنیم و تظاهرات برپا نکنیم و بیشتر به‬
                                                                                                                    ‫انجام مسابقات ورزشی اکتفا کنیم و همین برنامه اجرا شد‪.‬‬
                                                                                                                    ‫بعدها متوجه شدم که اگر ما به برگزاری تظاهرات ادامه‬
                                                                                                                    ‫میدادیم با مشکلات و کارشکنیهای فراوانی مواجه‬
                                                                                                                    ‫میشدیم که نه تنها جنبش رستاخیز را متلاشی میساخت‪،‬‬
                                                                                                                    ‫کیهان را هم تهدید میکرد‪ .‬البته من به روی خودم نمیآوردم‬
                                                                                                                    ‫ولی خوب میدانستم که در پشت پرده عامل اصلی این‬
                                                                                                                    ‫کارشکنیها نخست وزیر و «حزب ایران نوین» است‪ .‬آنها با‬
                                                                                                                    ‫تمام امکانات مالی و دولتی که در اختیار داشتند نمیتوانستند‬

                                                                                                                           ‫تظاهراتی مانند تظاهرات رستاخیز ملی برپا کنند‪.‬‬
                                                                                                                    ‫تصور میکنم که حزب دولتی ایران نوین برای ده سال‬
                                                                                                                    ‫در سراسر کشور ی ّکهتاز بود ولی حتّی با بودجه کلانی که‬
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29