عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی حذف ارز ترجیحی دارو در سال آینده را تأیید کرده و نسبت به افزایش قیمت اقلام دارویی هشدار داده است. در هفته‌های گذشته و طی روندی که وزارت بهداشت آن را «اصلاح قیمت» خوانده قیمت انواع دارو با افزایش بی‌سابقه‌ای روبرو شده است.
همایون سامه‌یح نجف‌آبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفتگو با «دیده‌بان ایران» درباره حذف ارز ترجیحی دارو گفته «آنچه در قانون بودجه سال آینده تصویب شده، عملا باعث حذف ارز ترجیحی دارو خواهد شد، قانون در این زمینه تصویب شده و کار تمام شده است، بنابراین می‌توان گفت که این تصمیم قطعی است. این در حالی است که براساس جداولی که اخیرا شرکت‌های دارویی در سامانه کدال منتشر کرده‌اند، به تازگی قیمت‌های تازه‌ای برای انواع داروها اعلام شده است که در برخی موارد مثل داروهای چشمی و آمپول‌های تزریقی، افزایش ۱۲۰ تا ۴۰۰ درصدی نرخ‌های جدید را نشان می‌دهد.»
عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی افزوده «در سال آینده حدود ۱۲ میلیارد دلار ارز ترجیحی برای دارو و دیگر کالاهای اساسی در نظر گرفته شده است، اما قیمت این ارز ترجیحی که قبلا ۴۲۰۰ تومان بود، اکنون به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده و حتی قرار است به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان هم افزایش یابد. البته با وجود این که هنوز وارد سال جدید نشده‌ایم، اکنون قیمت جدید ارز ترجیحی به عنوان مبنای تعیین نرخ دارو در نظر گرفته می‌شود. بر همین اساس، قیمت انواع داروها در چند روز اخیر با نرخ جدید محاسبه می‌شود. در قیمت‌های جدیدی هم که اعلام شده است، به طور متوسط شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی هستیم، یعنی میانگین قیمت داروها در روزهای اخیر عملا دو برابر شده است.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی تأکید کرده که در حال حاضر هم کمبود دارو به ویژه برای بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص وجود دارد: «مصرف‌کنندگان ایجاد کرده است. این وضعیت به‌ویژه برای داروهای خاص بحرانی‌تر است. داروهای خاص پیش از این هم قیمت‌های بالایی داشتند و بدون حمایت بیمه، خرید آنها برای بیماران تقریبا غیرممکن است. کمبود داروهای خاص همچنان وجود دارد، از جمله پانسمان‌های مورد نیاز بیماران پروانه‌ای که در بازار به‌سختی پیدا می‌شود.»
او همچنین گفته مردم در اینباره از مجلس شورای اسلامی انتظاری نداشته باشند چون «مجلس تنها نقش نظارتی دارد و اجرای اقدامات لازم بر عهده دولت است» و همزمان تأکید کرده بحران در بازار دارو سبب بروز اعتراضات خواهد شد «آنچه مشخص است که افزایش قیمت‌های اخیر، به‌ویژه در حوزه دارو، حتما اعتراضات و نارضایتی‌هایی را در جامعه به دنبال خواهد داشت.»
همایون سامه‌یح نجف‌آبادی در حالی از حذف قطعی ارز ترجیحی دارو برای سال آینده خبر داده که محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت دولت پزشکیان اواخر آبان‌ماه امسال اعلام کرد که ارز ترجیحی دارو در سال آینده قطع خواهد شد. این خبر که به معنی افزایش تصاعدی قیمت دارو بود، با واکنش گسترده شهروندان و فعالان صنفی روبرو شد و وزیر بهداشت نیز یک روز بعد در شبکه «ایکس» نوشت این ارز باقی خواهد ماند و حذف نمی‌شود.
همزمان مهدی پیرصالحی رئیس سازمان غذا و دارو در برنامه‌ای در صداوسیمای حکومت درباره حذف ارز ترجیحی دارو اعلام کرده بود که «ارز ترجیحی نوع اول برای دارو از ابتدای امسال حذف شده است و هیچ ارز ۴۲۰۰ تومانی برای دارو تخصیص داده نمی‌شود و به ارز ترجیحی نوع ۲ یعنی ۲۸۵۰۰ تومانی تبدیل شده است.»
رئیس سازمان غذا و دارو افزوده بود که «در مورد دارو تنها ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی حذف شده است و ما خواهان این هستیم که ارز ترجیحی دارو به قوت خود باقی بماند اما اگر مقرر باشد که نوع ارز تغییر کند، باید مابه‌التفاوت آن درست دیده شود تا مردم پرداختی بیشتری نداشته باشند.»
با اینهمه روزنامه «فرهیختگان» در گزارشی اعلام کرده بود که حذف ارز ترجیحی برخی داروها و تجهیزات پزشکی از اوایل پاییز آغاز شده است.
روندی که در بازار دارو و تجهیزات پزشکی در هفته‌های گذشته طی شد، گزارش روزنامه فرهیختگان را تأیید و ادعای وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو را رد کرد.
قیمت انواع دارو و تجهیزات پزشکی در هفته‌های گذشته با افزایش دو تا شش برابری روبرو شده است. وزیر بهداشت هم در نهایت چند روز پیش ناچار شد درباره افزایش قیمت‌ها توضیح دهد. او ضمن اینکه افزایش قیمت‌ها در بازار دارو را به افزایش قیمت ارز ربط داده گفته قیمت داروها «اصلاح» شده است. این در حالیست که قیمت ارز ترجیحی در این مدت افزایش نیافته و همچنان ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است و به نظر می‌رسد منظور وزیر بهداشت درباره افزایش قیمت ارز، افزایش در بازار آزاد بوده است.
از سوی دیگر بخش دیگری از داروها نیز به علت ایجاد اختلال در واردات با کمبود در بازار داخلی روبرو هستند. یونس عرب مدیرعامل انجمن تالاسمی ایران سه روز پیش از بحران کمبود دارو برای بیماران تالاسمی خبر داد و اعلام کرد که وضعیت درمان این بیماران در سال‌های آینده با خطرات جدی روبرو خواهد بود.
به گفته او کمبود دارو به شدت سلامت بیماران تالاسمی را تهدید می‌کند و علاوه بر آن، هزینه‌های درمان نیز به طرز چشمگیری افزایش یافته است. او افزود: «در حال حاضر، هزینه ماهانه درمان هر بیمار تالاسمی به حدود ۱۵ میلیون تومان رسیده است، که این مسأله فشار مضاعفی بر بیماران و خانواده‌های آنها وارد کرده است.»
با اینهمه حذف رسمی ارز ترجیحی از سال آینده سبب موج دیگری از افزایش قیمت در بازار دارو و تجهیزات پزشکی خواهد شد.
در همین رابطه علیرضا سالم عضو رسمی شورای عالی داروخانه‌های کشور با بیان اینکه در صورت حذف ارز ترجیحی، قیمت دارو دست‌کم دو برابر می‌شود گفته «بسیاری از داروهای مورد نیاز بیماران خاص به دلیل پیچیدگی تولید یا محدودیت‌های بین‌المللی، در داخل کشور تولید نمی‌شوند و الزاما باید وارد شوند، اما نبود سیاست‌های شفاف و مشخص در این زمینه، موجب سردرگمی بیماران و وابستگان آنها شده است. حتی در مواردی که ارز ترجیحی برای داروها اختصاص داده شده است، تأخیر در تخصیص ارز باعث می‌شود که واردات دارو به تعویق بیفتد. این امر به کمبود دارو در بازار و در نتیجه افزایش قیمت‌ها دامن می‌زند.»
عضو رسمی شورای عالی داروخانه‌های کشور افزوده «دولت باید سیاست‌های حمایتی مشخصی برای اقشار آسیب‌پذیر و بیماران مبتلا به بیماری‌های خاص تدوین کند. این سیاست‌ها می‌توانند شامل یارانه مستقیم یا بیمه‌های تکمیلی برای پوشش هزینه‌های دارو باشد. تقویت تولید داخلی دارو، به‌ویژه داروهای مورد نیاز بیماران خاص، می‌تواند به کاهش وابستگی به واردات و کنترل قیمت‌ها کمک کند. دولت باید با ارائه تسهیلات مالی و کاهش موانع بوروکراتیک، از تولیدکنندگان داخلی حمایت کند.»
علیرضا سلیمی تأکید کرده «اگر چه وجود فساد و رانت در تخصیص ارز ترجیحی یک واقعیت است، اما حذف این ارز به‌تنهایی راه‌حل مناسبی نیست. دولت باید با شفاف‌سازی فرآیند تخصیص ارز و نظارت دقیق بر واردکنندگان، از سوءاستفاده‌ها جلوگیری کند.»
